ارزيابي و انتخاب ژنوتيپ‌هاي مختلف چغندرقند جهت كشت زمستانه در استان خراسان رضوي

به‌منظور ارزيابي و انتخاب مناسبترين ژنوتيپ‌ چغندر‌قند در كشت زمستانه، 18 ژنوتيپ در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار به طور جداگانه در دو منطقه جوين و تربت‌جام در سال زراعي 99-1398 مورد بررسي قرار گرفت. در منطقه جوين 1/94 درصد و در تربت‌جام 90 درصد از كل تنوع موجود در بين داده‌ها توسط سه مؤلفه توجيه شد كه طبق اين نتايج صفات درصد قند ملاس، محتوي سديم، ضريب استحصال شكر و عملكرد ريشه به‌عنوان معيارهاي مناسب در انتخاب ژنوتيپ‌ها جهت كشت زمستانه بيشترين تأثير را در مؤلفه‌هاي اول تا سوم داشتند. تجزيه خوشه‌اي به روش Ward نشان داد، ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي در هر دو منطقه جوين و تربت‌جام در سه خوشه قرار گرفتند. در منطقه جوين در خوشه اول ژنوتيپ FDIR19B3021 و در تربت‌جام ژنوتيپ FDIR19B4028، در خوشه دوم ژنوتيپ‌ها SBSI-6 و SVZA2019-JD0402 به ترتيب براي منطقه جوين و تربت‌جام و در خوشه سوم ژنوتيپ SVZA2019-JD0400 براي منطقه جوين و رقم Perfekta به‌عنوان نماينده گروه براي تربت‌جام انتخاب شد. در مجموع نتايج آزمايش نشان داد كه دو منطقه از نظر ژنوتيپ مورد استفاده با هم تفاوت دارند و در كشت زمستانه اگرچه عملكرد ريشه در حد مطلوبي توليد مي‌شود اما افزايش ناخالصي‌هاي ريشه به‌عنوان يك مشكل اين روش كاشت مي‌باشد. بر اين اساس در منطقه جوين ژنوتيپ FDIR19B3021 و در منطقه تربت‌جام ژنوتيپ FDIR19B4028 قابل پيشنهاد مي‌باشد.