تبيين زيبايي شناختي آيه شاكله با محوريت آثار تفسيري ملاصدرا

در جُستار حاضر با مروري بر مباني هستي‌شناختي ملاصدرا به روش توصيفي - تحليلي، تلاش شده افزون بر بررسي تأثير هركدام از مباني حكمت متعاليه بر برداشت‌هاي تفسيري آيه شاكله به چگونگي بكار گيري‌شان در مباحث زيبايي‌شناختي صدرايي بپردازد. از منظر ملاصدرا شاكله خداوند اسماء و صفات جميل است كه در حاقّ ذات وجود اوست. شاكله آفرينش هم، تجلّي تامّ و تمام اسماء حسني الهي است كه سرمنشأ ازلي دارد و در هر آني شأني از شئون و بطني از بُطون بديعِ احسن الخالقين در نظام احسن، ظُهور مي‌يابد. شاكله اوليه انسان همان فطرت خدادادي است كه انسان با قدرت عقل و اختيار و با تكرار صفات و عادات، شاكله ثانويه وجودي خود را به‌صورت ملكات كريمه يا كريه مي‌سازد و در نشئهٔ برزخي و اخروي هر ملكه‌اي از نفوس انساني بهشت و جهنم متناسب با آن را ايجاد مي‌كند و او را به سمت اعلي‌عليين يا اسفل سافلين سوق مي‌دهد. هدف نگارنده نشان‌دادن بخشي جزئي از تفسير زيباشناسانه صدرايي است تا بتوان از نتايج پژوهش در تربيت شاكله فردي و اجتماعي متربيان استفاده نمود. از كاربردهاي متعدد پژوهش تبيين بحث عدل جزايي است؛ بدين معنا كه شاكله زيباي برزخي و اخروي ثمره مُترتّب عِلّي اعمال و اخلاق حسنه در رسوخ ملكات شاكله دنيوي است.