اثر كاربرد بيوچار بر عملكرد و بهره‌وري آب كاهو در شرايط كم‌آبياري

پژوهش حاضر به‌صورت آزمايش گلداني به‌منظور بررسي تأثير كاربرد بيوچار در شرايط تنش خشكي بر عملكرد و بهره‌وري آب در گياه كاهو فرانسوي در گلخانه مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زنجان اجرا شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار از آذرماه تا اسفندماه 1398 انجام گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل بيوچار در سه سطح (صفر (B0)، يك (B1) و دو (B2) درصد وزني خاك) و آبياري در دو سطح (70 (I70) و 100 (I100) درصد نياز آبي) بود. نياز آبي تيمار شاهد به روش وزني تعيين شد. براساس يافته‌ها، كم‌آبياري باعث كاهش معني‌دار ميانگين قطر تاج گياه، ميانگين قطر ساقه، ميانگين ارتفاع گياه، ميانگين شاخص كلروفيل برگ، ميانگين محتواي نسبي آب برگ و ميانگين وزن تر گياه (عملكرد) نسبت به تيمار شاهد (به‌ترتيب به ميزان 8/0، 19/8، 26/1، 13/6، 6/20 و 21/1 درصد) شد. كاربرد يك و دو درصد بيوچار موجب افزايش معني‌دار ميانگين قطر تاج گياه (13/1 و 7/8 درصد به‌ترتيب)، ميانگين قطر ساقه (31/9 و 15/5 درصد به‌ترتيب)، ميانگين ارتفاع گياه (26/1 و 12/5 درصد به‌ترتيب)، شاخص كلروفيل برگ (به‌ترتيب 25/5 و 13/7 درصد)، ميانگين محتواي نسبي آب برگ (به‌ترتيب 11/61 و 5/30 درصد)، ميانگين وزن تر گياه (عملكرد) (23/6 و 12/1 درصد به‌ترتيب) و بهره‌وري آب (به‌ترتيب 24/6 و 12/3 درصد) نسبت به B0 شد. براساس نتايج تأثير متقابل تيمارهاي آزمايش، بيش‌ترين و كم‌ترين ميانگين بهره‌وري آب در تيمارهاي I70B2 و I70B0 (به‌ترتيب 27/30 و 20/20 كيلوگرم بر مترمكعب) و ميانگين عملكرد به‌ترتيب در تيمارهاي I100B2 و I70B0 (15/54 و 10/39 تن در هكتار) بود.