پهنه‌بندي آسيب‌پذيري سكونتگاه‌هاي شهرستان نهاوند در برابر زلزله

بررسي‌هاي اخير در مورد پيامدهاي فاجعه‌آميز و خسارت گسترده جاني و مالي ناشي از بلاياي طبيعي و به‌ويژه زلزله نشان‌دهنده آن است كه اقدامات مؤثري در اين زمينه، صورت نگرفته است. يكي از مناطق زلزله‌خيز استان همدان، شهرستان نهاوند است كه ازجمله پهناورترين مناطق استان نيز به شمار مي‌رود. در اين خصوص پژوهش حاضر باهدف پهنه‌بندي آسيب‌پذيري سكونتگاه‌ها در برابر زلزله با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي فازي و سيستم اطلاعات مكاني انجام شد. به همين منظور از 14 معيار كه عبارت‌اند از بافت خاك، بزرگا و مراكز زلزله‌هاي پيشين، تأسيسات خطرساز، راه‌هاي دسترسي، رودخانه‌ها، لايه‌هاي زمين‌شناسي، موقعيت زمين‌لغزش، شيب زمين، فرسايش خاك، كاربري اراضي، گسل‌هاي منطقه، مدل رقومي ارتفاعي و نقاط جمعيتي استفاده گرديد. در اين خصوص نقشه پهنه‌بندي آسيب‌پذيري سكونتگاه‌ها در برابر زلزله جهت تحليل‌ها و ارزيابي‌هاي محيطي تهيه‌شده است. با توجه به بررسي مطالعات صورت گرفته توسط ديگر محققان در سراسر دنيا، در اين پژوهش به‌منظور همپوشاني وزن‌دار معيارها در فضاي فازي، از تابع گاما با مقادير اوليه 0.5، 0.7 و 0.9 استفاده شد؛ كه پس از صحت‌سنجي نتايج و بررسي مقادير آن‌ها، گاماي 0.9 بكار گرفته شد. نتايج نهايي براي شناسايي سكونتگاه‌هاي در معرض آسيب محدوده شهرستان نهاوند در 5 كلاس طبقه‌بندي شد. محدوده‌هاي با پتانسيل آسيب‌پذيري بسيار پايين به مساحت 25065 هكتار، با پتانسيل نسبتاً پايين به مساحت 48173 هكتار، پتانسيل متوسط به مساحت 39000 هكتار، پتانسيل نسبتاً بالا به مساحت 25571 هكتار و پتانسيل بسيار بالا به مساحت 13980 هكتار در نتيجه اين طبقه‌بندي مشخص شد. نتايج نشان مي‌دهد، 28 روستا در محدوده با پتانسيل آسيب‌پذيري بالا و 3 شهر و 26 روستا در پهنه با پتانسيل آسيب‌پذيري نسبتاً بالا قرار دارند.