بازتاب فضايي خشكسالي و ارائه راهكارهاي كليدي مديريت آن (مطالعه موردي: روستاهاي بخش مركزي شهرستان سيب و سوران)

استان سيستان و بلوچستان و به خصوص شهرستان سيب و سوران درگير خشكسالي است. بيشترين اثرات اين بحران گريبانگير بخش كشاورزي و به خصوص مناطق روستايي آن است. وقوع پديده خشكسالي در اين شهرستان اثرات مستقيم و غيرمستقيم بسياري بر زندگي روستاييان داشته است؛ امكان جلوگيري از وقوع اين پديده از نظر عوامل طبيعي و وقوع دوره‌هاي خشكسالي وجود ندارد؛ بنابراين نخستين گام براي مقابله و كاهش اثرات پديده مذكور در ابعاد اقتصادي، اجتماعي و حتي محيط زيستي، شناخت دقيق راهكارهاي بنيادي به منظور مديريت مواجهه با وقوع و تشديد اين پديده خواهد بود. بررسي اين موضوع در نواحي روستايي شهرستان سيب و سوران به انجام رسيده است. تحقيق كمي‌‌ و از نظر هدف كاربردي است. براي انتخاب نواحي روستايي از روش خوشه‌بندي و براساس نوع معيشت استفاده شد كه با توجه به نياز تحقيق 19 روستا به عنوان نمونه و براساس تعداد خانوارهاي روستايي و فرمول كوكران، 300 خانوار به عنوان نمونه تعيين گرديد. براي گردآوري داده‌ها از دو پرسشنامه استفاده شده است: پرسشنامه اول براي شناسايي پيامدها و اثرات فضايي خشكسالي و پرسشنامه دوم در قالب تكنيك دلفي براي تعيين عوامل و راهكارهاي مديريتي مؤثر براي خشكسالي از نظر كارشناسان و خبرگان(30 نفر) بوده است. وقوع مخاطره خشكسالي در نواحي روستايي داراي پيامدهاي منفي در ابعاد اجتماعي، زيست‌محيطي و اقتصادي بوده است. گسترش مشاغل كاذب و غير قانوني، كاهش آب چشمه‌ها، چاه‌ها و منابع آب سطحي و همچنين بي‌ثباتي معيشت ساكنين از جمله مهمترين پيامدهاي منفي خشكسالي بوده است. نبود تنوع شغلي و عدم سرمايه‌گذاري دولت از مهمترين عوامل تشديد كننده‌ي اثرات خشكسالي شناسايي شده است كه بنا به بررسي صورت گرفته، توسعه استفاده از سيستم آبياري تحت فشار به عنوان راهكاري مؤثر در جهت مقابله با اين عارضه طبيعي شناخته شد.