آزمون فرضيه منحني زيست‌محيطي كوزنتس در اقتصاد ايران با تاكيد بر نقش متغيرهاي توسعه اي: رويكرد ARDL تعميم‌يافته با شكست ساختاري

ايران به‌عنوان يكي از آلوده‌ترين كشورهاي جهان، با چالش‌هاي افزايش انتشار CO2 و اثر زيست‌محيطي آن، روبرو است. براي اينكه ايران به رشد پايدار دست يابد، بايد عواملي را كه باعث كاهش آلودگي محيط‌زيست است را شناسايي نمود. براي اين منظور، اين مطالعه به‌صورت تجربي، به بررسي اثر درآمد، سرمايه انساني، جهاني‌شدن، مصرف انرژي تجديدپذير و باز بودن تجارت بر تخريب محيط‌زيست براي ايران را در چارچوب فرضيه منحني محيط‌زيست كوزنتس (EKC) بررسي مي‌كند. در اين مقاله، رويكرد ARDL تعميم‌يافته با لحاظ يك شكست ساختاري براي بررسي داده‌هاي سالانه سري زماني طي دوره 1396-1358 به كار گرفته ‌شده است. اين يافته‌ها نشان مي‌دهد كه فرضيه EKC براي ايران صدق نمي‌كند و يك رابطه درجه ‌دو U شكل بين آلودگي محيط‌زيست و سطح درآمد براي انتشار CO2 و ردپاي بوم‌شناختي تعيين‌ شده است. نتايج، همچنين حاكي از آن است كه جهاني‌سازي، باز بودن تجارت و درآمد، باعث آلودگي محيط‌زيست مي‌شود؛ درحالي‌كه افزايش سرمايه انساني، ردپاي بوم‌شناختي را در بلندمدت كاهش مي‌دهد. مصرف انرژي تجديدپذير باعث كاهش ردپاي بوم‌شناختي مي‌شود؛ اما بر انتشار CO2 تأثيري ندارد. يافته هاي اين مطالعه، نشان مي‌دهد كه سرمايه انساني، نقش اساسي در كاهش تخريب محيط‌زيست در ايران دارد و انرژي‌هاي تجديدپذير براي تأمين نيازهاي زيست‌محيطي، كافي نيست.