تأثير مديريت كود، شخم و آبياري بر ميزان آبشويي نيتروژن، صفات كمي و كيفي كلزا (.Brassica napus L) در خاك شني

به‌منظور بررسي تأثير سيستم‎هاي مختلف خاك‌ورزي در شرايط كم‎آبياري به‌همراه كاربرد كود اوره و ورمي‎كمپوست بر عملكرد كمّي و كيفي كلزا و برآورد مقدار آبشويي نيترات از خاك شني، آزمايشي به‎صورت كرت‎هاي دوبار خردشده در قالب بلوك‎هاي كامل تصادفي با سه تكرار و در دو سال زراعي 1398-1396 در مؤسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع واقع در استان البرز انجام گرفت. از لحاظ عملكرد دانه و روغن بين سيستم شخم حداقل و شخم معمول تفاوت معني‎داري وجود نداشت، از طرف ديگر در سيستم بدون شخم عملكرد روغن به‌ميزان  22 درصد نسبت به شخم حداقل و 21.5 درصد نسبت به شخم معمول كاهش يافت. كاربرد تلفيقي كود ورمي‎كمپوست و اوره در شرايط آبياري مطلوب، منجر به افزايش عملكرد روغن (24 درصد نسبت به شاهد) گياه كلزا شد. در هر سه نظام شخمي بيش‌ترين ميزان آبشويي نيتروژن در شرايط كاربرد كود اوره به‌دست آمد، به‌طوري‎كه در مقايسه با كاربرد ورمي‎كمپوست و تيمار تلفيقي كود به‌ترتيب 67 و 50 درصد در سيستم بدون شخم، 50 و 36 درصد در شخم حداقل و 49 و 34 درصد در سيستم بدون شخم بيش‌تر بود. تنش كم‎آبي باعث كاهش 7.6 درصدي لينولئيك‌اسيد شد. بيش‌ترين ميزان اولئيك‌اسيد (63.9 درصد) و لينولئيك‌اسيد (20.7 درصد) به‎ترتيب در تيمار خاك‌ورزي حداقل× كود تلفيقي و خاك‌ورزي حداكثر× كود اوره مشاهده شد. از نتايج به‌دست‌آمده مي‌توان نتيجه گرفت شخم حداقل و جايگزيني كود اوره با ورمي‎كمپوست با كاهش هدررفت نيتروژن و هم‌چنين تعديل شرايط تنش ناشي از خشكي منجر به افزايش در عملكرد دانه و روغن كلزا مي‌شود.