تحليل فضايي عملكرد دهياري ها در توسعۀ اقتصاد روستايي بخش مركزي شهرستان مشهد

دستيابي به توسعه در سكونتگاه هاي روستايي به عوامل متعددي وابسته است كه از مهم ترين آن، مديريت محلي كارآمد است. همچنين يكي از ابزارهاي دستيابي به توسعۀ روستايي را ‏مي‌توان تشكيل گروه هاي سازماندهي شده مانند دهياري‌ها دانست. همچنين مديريت روستايي (دهياري ها) مي تواند نقش بسياري مهمي در اجراي فعاليت توسعۀ روستايي داشته باشد و همچنين سنجش عملكرد مديران روستايي مي تواند راه را براي بهبود معيشت روستاييان هموار كند؛ بر اين اساس، تحقيق حاضر به بررسي عملكرد دهياران در نواحي روستايي بخش مركزي شهرستان مشهد پرداخته است. پژوهش از نوع كاربردي و روش انجام تحقيق توصيفي-تحليلي مبتني بر پرسش نامۀ محقق ساخته بود. منطقه مطالعه‌شده 12 روستا از بخش مركزي شهرستان مشهد بود و حجم نمونه براساس فرمول كوكران و با خطاي پنج صدم، 367 خانوار تعيين شد. اطلاعات استخراج‌شده در دو نرم افزار SPSS و GIS و تحليل مدل WASPAS بررسي شد. يافته‌ها نشان داد، عملكرد دهياران در شاخص هاي كاهش بيكاري و توسعۀ اشتغال و تشويق به سرمايه گذاري نامطلوب است و در شاخص تلاش به‌منظور افزايش درآمد ‏تقريبا عملكردي متوسط داشته اند. درمجموع، بررسي ميانگين متغير رونق اقتصادي نشان از وضعيت متوسط عملكرد دهياران در رونق اقتصادي روستاهاي خود دارد. همچنين نتايج مدل واس پاس نشان داد، دهياران روستاهاي فارمد، دوست آباد و اميرآباد عملكرد بهتري در مقايسه با ساير روستاها داشته اند. تحليل فضايي عملكرد دهياري ها در توسعۀ اقتصاد روستايي نشان داد، بين عملكرد دهياران با شاخص هايي چون فاصله تا شهر مشهد (آماره پيرسون 0.902-)، ميزان جمعيت (آماره پيرسون 0.646)، نرخ رشد (آماره پيرسون 0.656-)، سطح زيركشت (آماره پيرسون 0.584)، جمعيت باسواد (آماره پيرسون 0.618) و تعداد شاغلان (آماره پيرسون 0.620) رابطه‌اي معنادار وجود دارد.