ارائه مدل اكوسيستم كارآفريني دركسب وكارهاي گردشگري استان مازندران: رويكردي آميخته

امروزه سهم بالايي از بنگاه هاي كوچك و متوسط كارآفرين در بسياري از اقتصادها، متعلق به بخش خدمات مي باشد؛ و صنايع خدماتي همچون گردشگري كه صنعتي پويا و همواره در حال تغيير ميباشند، حوزهاي بارو ر براي كسب و كارهاي مرتبط با كارآفريني ميباشند. توجه به پارادايم اكوسيستم كارآفريني ميتواند بصورت هدفمند تلاشهاي سياست گذاران در راستاي توسعه كسب و كارهاي گردشگري را جهت بخشد. اكوسيستم هاي كارآفريني تركيبي از عوامل اجتماعي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي در يك منطقه هستند كه از توسعه و رشد استارت آپ هاي نوآورانه، كارآفرينان نوظهور و ديگر بازيگران جهت تقبل ريسك راه اندازي كسب و كار حمايت ميكنند. پژوهش حاضر با هدف تبيين ابعاد اكوسيستم كارآفريني در كسب ‌و‌ كارهاي گردشگري استان مازندران انجام شده است. اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي- پيمايشي با رويكرد آميخته (‌كيفي-كمي) مي‌باشد. در مرحله اول با استفاده از روش‌هاي فراتركيب و دلفي، مدل كيفي پژوهش با 34 مؤلفه در قالب 6 بعد اصلي سياست، فرهنگ، حمايت، بازار، سرمايه مالي و سرمايه انساني ارائه گرديد. سپس در بخش كمي، به منظور ارزيابي برازش و اعتبارسنجي مدل ارائه شده از تحليل عاملي تأييدي توسط نرم افزار ليزرل استفاده ‌شد. نمونه‌گيري در بخش كيفي به ‌صورت هدفمند و در بخش كمي به‌ روش نمونه‌گيري دردسترس مي‌باشد. در بخش كيفي 15 نفر از خبرگان گردشگري و در بخش كمي 103 نفر از اساتيد، كارآفرينان و كاركنان مشاغل مرتبط با گردشگري در استان مازندران مشاركت داشتند. نتايج حاصل از تحليل عاملي تأييدي نشان داد كه مدل ارائه شده از برازش مناسبي برخوردار است و فرهنگ با بارعاملي 0.9 بيشترين تأثير و بعد سرمايه انساني با بار عاملي 0.75 كمترين تأثير را در تبيين سازه اكوسيستم كارآفريني گردشكري دارند. در ادامه، جهت ارزيابي وضعيت اكوسيستم كارآفريني گردشگري در استان مازندران بر اساس مدل مذكور از آزمون تي تك ‌نمونه‌اي استفاده شد. نتايج آزمون تي نشان داد كه اكوسيستم كارآفريني گردشگري در استان مازندران بسيار نوپاست. بنابراين جهت بهبود عملكرد اكوسيستم كارآفريني گردشگري در استان مازندران، پيشنهاد مي‌شود براساس مدل ارائه شده در اين پژوهش تمامي زير سيستم‌ها در كنار يكديگر رشد كنند و تقويت شوند تا از طريق هم‌افزايي، توانايي اكوسيستم افزايش يابد.