نظام معنايي مصرف‌كنندگان ماري‌جوانا از اعتياد: ارائه يك نظريه زمينه‌اي

هدف: هدف پژوهش حاضر كشف نظام معنايي اعتياد از ديد مصرف‌كنندگان ماري‌جوانا بود. روش: روش‌ پژوهش نظريه زمينه‌اي بود كه با 20 نفر از جوانان شهر رشت كه سابقه مصرف ماري‌جوانا داشتند، مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختار‌يافته انجام شد و با شيوه نمونه‌گيري هدفمند-نظري داده‌ها جمع‌آوري و با كدگذاري باز، محوري، و گزينشي تجزيه ‌و تحليل شدند. يافته‌ها: براي عوامل تاثيرگذار در اعتياد خوشايند: الف) عوامل زمينه ساز شامل ناهنجارشناخته شدن و تمايز ديدگاه، ب) عوامل زمينه اي شامل بينش اجتماعي فردي، گسترش جهان بيني، و فرديت محوري، و ج) عوامل مداخله گر شامل جامعه پذيري دوستان و افزايش كيفيت دوستي شناسايي و استخراج گرديد. همچنين، راهبردها شامل آگاهي به مرغوبيت ماده، خودمهارگري، و چارچوب مصرف بين مصرف كنندگان ماري‌جوانا بود. نتيجه‌گيري: عوامل نهادي، اجتماعي، و فردي در نظام معنايي مصرف‌كنندگان از اعتياد مؤثر است. كنشگران با توجه به نوع مصرف، همچنين با عقلاني و آگاهانه در نظر گرفتن كنش خود و كاركردهاي مناسب ماري‌جوانا در حيات اجتماعي‌شان، و اتكا به اين ايده كه كاش ماري جوانا در ايران هم آزاد بود، مصرف ماري جوانا را يك كنش اعتيادآور در نظر نمي‌گيرند. از سوي ديگر، تعريف اعتياد كه از جامعه و ساختارها نشات گرفته است را به‌مثابه يك برچسب مي‌دانند كه منجر به از دست دادن موقعيت اجتماعي كنوني‌شان مي‌شود. افزون بر اين، نظام معنايي مصرف‌كنندگان از اعتياد در فرايند يادگيري و الگوسازي كنار همسالان نيز خلق و تقويت مي‌شود و بر اين باور هستند كه ماري‌جوانا متمايز از ديگر مواد مخدر است و آن را يك فعاليت عادي در نظر مي‌گيرند.