نوع باور مردان به اشتغال زنان؛ مطالعه‌اي كيفي در شهر يزد

اشتغال زنان يكي از موضوعات مهم اجتماعي و فرهنگي است كه هم‌چنان با موانع و چالش‌هايي مواجه است. يكي از مهم‌ترين مؤلفه‌ها در اين زمينه نوع نگاه مردان به اشتغال زنان است كه هدف پژوهش حاضر، واكاوي اين نوع نگاه در بين مردان يزدي است. مطالعه در سال 1398 در شهر يزد انجام شد و روش مطالعه، نظريۀ زمينه‌اي اشتراوس و كوربين است. با معيار اشباع داده‌ها و رعايت اخلاق پژوهش، 21 مرد به‌روش نمونه‌گيري هدفمند و نظري و با مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته وارد مطالعه شدند. تحليل داده‌ها با كدگذاري باز، محوري و گزينشي انجام شد، كه درنهايت منجر به استخراج 38 مفهوم، 7 مقولۀ اصلي و 1 مقولۀ هسته‌اي شد. مقوله‌هاي اصلي پژوهش شامل: عوامل علّي (جامعه‌پذيري سنتي، ساختارهاي ‌نابرابر جنسيتي)، عوامل زمينه‌اي (بسترهاي تسهيل‌كنندۀ پذيرش اشتغال، تناسب و زنانه شدن محيط و شرايط كاري)، عامل مداخله‌گر (بازتعريف ارزشي شغل زنان)، استراتژي‌ها (كنش‌سازگارانه و ناسازگارانه با پذيرش شغل زن) و پيامدها (فرصت‌ها و تهديدهاي پذيرش اشتغال زن)، مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان‌داد كه با وجود تغييرات وسيع اجتماعي، بيشتر مشاركت‌كنندگان، شغل زنان را همراه با دغدغه‌هاي اجتماعي مورد پذيرش دارند. اين پذيرش كه در مطالعۀ حاضر تحت‌عنوان مقولۀ هسته باور مشروط برساخت گرديد از يك‌سو به زمينه‌هاي اجتماعي و فرهنگي و از سوي ديگر به ماهيت شغل و بستري كه زن در آن مشغول است مربوط است؛ لذا، باور مشروط، زنان را در محدوده‌هاي شغلي خاصي تعريف مي‌كند، كه ضمن توجه به مؤلفه‌هاي فرهنگي جامعه، نقش‌هاي اصلي زنان در خانواده را تحت‌الشعاع قرار ندهد. سياست‌گذاري‌هاي اجتماعي و فرهنگي در جهت توزيع و بسط مشاغل زنانه مرتبط با بسترهاي اجتماعي و فرهنگي از يك‌سو و حفظ كيان خانواده ازسوي ديگر پيشنهاد مي‌گردد.