مقايسۀ تطبيقي عنصر پي‌رنگ و معنا در دو روايت قديم و جديد از داستان «دو كاج»

هدف اين مقاله بررسي ساختار پي‌رنگ،  واحدهاي معنايي و عناصر زيبايي شناسانۀ پايان در دو روايت قديم و جديد از داستان دو كاج در كتاب‌هاي فارسي كلاس چهارم ابتدايي دهۀ شصت و پنجم امروزي است.  اين روايت منظوم اثر محمدجواد محبت است كه در كتاب فارسي چهارم ابتدايي دهۀ شصت با نام «دو كاج» و در كتاب فارسي پنجم امروزي با نام«كاجستان» آمده است و همسايگي دو كاج در كنار يكديگر را روايت مي­كند؛ كه  ريشه‌هاي يكي از آن‌ها بر اثر طوفان آسيب‌ديده و از همسايه مي‌خواهد تا چند روزي او را تحمل‌كند. در روايت«دو كاج»، كاج آسيب‌ديده توسط همسايه طرد مي‌شود، ولي در روايت«كاجستان» مورد عنايت و لطف همسايه قرار مي‌گيرد. حال سؤال اساسي‌اي كه پيكرۀ پژوهش حاضر را تشكيل مي‌دهد، اين‌گونه مطرح مي‌گردد كه، تغيير  پي‌رنگ و پايان در روايت جديد چگونه منجر به توليد معنايي فراگير، زيبايي شناسانه و اخلاق‌مدارانه گرديده است؟ نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه اگرچه روايت جديد بازنويسي شده‌اي از روايت قديم است، اما ساختار پي‌رنگ، وضعيت مياني و پايان آن به طريقي عوض‌شده كه هم روايت در ردۀ روايت‌هايي با پايان خوب قرارگرفته و هم معناي آن زيبايي شناسانه، ماندگار و دل‌نشين بيان شده است.