زيبايي ‌شناسي تطبيقي؛ نقد بينامتني مطالعات زيبايي‌ شناختي ادبيّات كودك و نوجوان با بلاغت ادبيّات بزرگسال

در توصيف و تبيين زيبايي‌شناسي ادبيّات كودك و نوجوان، به دليل گفتمان غالب زيبايي شناسي و بلاغت ادبيّات بزرگسال در ادبيّات فاسي، بررسي روابط بينامتني-تطبيقي آنها ضرورت دارد. به‌خاطر فقدان واكاوي كتب زيبايي‌شناختي ادبيّات كودك و نوجوان نسبت به يكديگر و بلاغت ادبيّات بزرگسال، مطالعه براي اهدافي چون توصيف تاريخچۀ مطالعات زيبا‌يي شناختي ادبيّات كودك و نوجوان ضرورت مي‌يابد. سازوكار نقد بينامتني با اصل بنيادين گفت‌­وگومنديِ متون، مي‌تواند به زيبايي‌شناسي تطبيقي ادبيّات كودك و نوجوان جامۀ عمل بپوشاند؛ بينامتنيّت در محور عرضي، ارتباط بينامتني متن را با متون ديگر و در محور طولي، ارتباط متن را با خواننده در كانون بررسي قرار مي‌دهد. مطالعات مربوط به زيبايي‌شناسي تطبيقي يا بلاغت تطبيقي با رويكرد بينامتني، افق‌هاي تازه‌اي پيش روي ادبيّات تطبيقي كودك و نوجوان مي‌نهد. اين پژوهش با خوانش بينامتني در محور طولي و عرضي، مي‌كوشد به اين پرسش‌ها پاسخ دهد كه كدام منابع، بينامتنِ تاريخچۀ زيبايي‌شناسي ادبيّات كودك و نوجوان و تطوّر آن تلقّي مي‌شوند و چه ارتباط تطبيقي از نوعِ الگوي بينامتنيّت با يكديگر دارند و چه مؤلّفه‌هاي بينامتني در اين كتب قابل تطبيق است. با روش توصيفي-تحليلي، از نوع تحليل كيفي محتوا و نظري، از نوع اسنادي، بررسي لايه‌هاي زيرين و مؤلّفه‌هاي غالب و برجستۀ كتب مورد مطالعه، نشان مي‌دهد كه مؤلّفه‌هاي بينامتني-تطبيقي، چون منابع بلاغتِ ادبيّات بزرگسال، تأثير كتاب و آراي كيانوش، مخاطب، زبان، موسيقي كلام، صورت و معنا و توصيف زيبايي و زيبايي‌شناسي، اغلب به­صورت صريح و ضمني مطرح بوده و شبكۀ ارتباط مؤلّفه‌هاي بينامتني، حاكي از استقلال زيبايي‌شناسي ادبيّات كودك است. اين پژوهش ضمن انتقاد از كم‌توجّهي به علم معاني، پيشنهادهايي را بر اساس نگاه بينامتني به همان كتب، براي دوره‌بندي و تقسيم‌بندي زيبايي‌شناسي ادبيّات كودك و نوجوان ارائه مي‌كند كه مي‌تواند در پژوهش‌هاي آتي از منظر استدلال‌هاي فلسفي، نظري و مصداقي بسط يابد.