بنيادهاي نظري انديشه تعالي در انديشه سياسي ايران معاصر رويكردي هستي‌شناسانه و معرفت‌شناسانه

نفوذ انديشه‌هاي مدرن در ايران عصر قاجار رفته رفته گروه‌هاي مختلف اجتماعي را به واكنش در برابر اين موج فرهنگي نوظهور واداشت. انباشت تجربي در ايران معاصر همراه با تحولي كه در جريان انقلاب مشروطه در مفاهيم سياسي رخ داد، به توليد دو نظريه كلي در مواجهه با غرب و عقب ماندگي انجاميد. در واقع اين دو نظريه در پاسخ به سه مسئله مهم عقب‌‌ماندگي، استعمار، و استبداد روي داد. در اين پژوهش با روش تحقيق، تحليلي و اسنادي و استنتاجي سعي در پاسخ به اين سؤال داريم كه انديشه «تعالي» چيست و به‌‌عنوان نظريه رقيب نظريه ترقي خواهي غرب گرا در انديشه سياسي ـ اجتماعي ايران معاصر، از چه مباني هستي شناسي و معرفت شناسي در مواجه با استبداد و استعمار برخوردار بوده است؟ پاسخ به اين سؤال با شناسايي زاويه ديد، تفكيك عوامل شناخت و رجوع به جزئيات نظريه تعالي ميسر خواهد شد؛ بنابراين شناخت مفاهيم و تحليل خط سير نظريه تعالي در انديشه سياسي ايران معاصر و تبيين بنيادها و نيروهاي مؤثر بر شكل‌‌گيري نظريه تعالي در دو بعد هستي شناسي و معرفت شناسي از جمله اهداف اين تحقيق به شمار مي رود. براي طرح مباحث هستي‌‌شناسي در انديشه تعالي ضرورت دارد به ديدگاه اين انديشه درباره هويت، اسلام، غرب، تاريخ و تمدن توجه كرد. سياست متعالي با تعريف و انتظاري كه از اين مفاهيم دارد، بنيان معرفت‌‌شناسي خود را برمي‌‌سازد و با نقد نظريه‌‌هاي غرب‌‌گرا سعي دارد به‌‌عنوان يك كلان‌‌روايت از هستي مستقل اسلامي ـ ايراني در برابر انواع نظام‌‌هاي فكري رقيب محافظت نمايد. مفاهيم هستي‌‌شناسي انديشه تعالي الگوي آرماني خود را بر پايه نقد سه قرائت از دين و مدرنيته و تاريخ برمي‌‌سازد.