تحليلي گفتماني بر گفتمان نهضت آزادي ايران (سلطنت مشروطه) در آستانه انقلاب اسلامي ايران

يكي از گفتمانهاي بسيار مهم و تأثيرگذار در تحولات سياسي و اجتماعي ايران كه از دوران مشروطه در ايران ظهور پيدا كرد و دوراني هم هژمونيك شد و در حوادث منتهي به انقلاب اسلامي ايران با حامليت نهضَت آزادي ايران، نيز نقش آفريني نمود گفتمان سلطنت مشروطه است. بنا به اهميت اين گفتمان،  هدف اين نوشتار اين است كه  با رويكرد تحليل گفتمان و در قالب نظريه لاكلاو و موفه به بررسي گفتمان نهضت آزادي ايران در قبل از انقلاب بپردازد و به اين سؤال اصلي كه از منظر تحليل گفتمان ابعاد و اجزاء سلطنت مشروطه( جبهه ملي) كدامند؟ بپردازد. چارچوب مفهومي اين مقاله نظريه تحليل گفتمان لاكلاو و موفه  و نوع روش آن، روش تحليل گفتمان مي باشد.   مقاله حاضر با ابتنا بر متون  اصلي و گفتارهاي دست اول حاملين اين گفتمان يعني مهندس مهدي بازرگان و دكتر محمد مصدق و به روش تحليل گفتمان به كنكاش و تحليل در اين گفتمان همت مي گمارد. يافته‌هاي اين مقاله دال بر اين است، كه گفتمان مذكور سعي در معنا دهي به هر چهار بعد سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي جامعه دارد و با تاكيد بر جهان مادي به هر دو جهان مادي و معنوي معنا مي‌بخشد. نقطه‌ي كانوني در اين گفتمان قانون است. دال برتر( هويت) اصلي در اين گفتمان ايراني است ولي پس از ايراني واژه مسلمان هم مبين هويت افراد در اين گفتمان مي باشد. دال‌هاي تهي اين گفتمان عبارتند از: استقلال، آزادي، قانون، اسلام اصيل. اين گفتمان، سلطنت استبدادي، سوسياليسم، ليبراليسم مطلق و گفتمان سلطنت‌اسلامي را نفي و سلطنت مشروطه را كه مبتني بر قانون اساسي و رعايت كننده‌ قوانين شرعي باشد به عنوان وضع ايده‌آل و مطلوب براي ايران پيشنهاد مي‌نمايد.