بازشناسي و سطح بندي گستره‌ هاي فضايي فقر در كلانشهر اهواز

همواره بافت‌هاي ناكارآمد، فرسوده و مشكل‌دار شهري نمود فضايي آشكاري از بزرگ‌ترين مصيبت بشري در حوزه نابرابري‌ها يعني فقر بوده‌اند. بااين‌حال به‌رغم تمامي تلاش‌هاي صورت گرفته از سوي محققين و مديران شهري براي ارتقاي كيفيت زيستي در گستره‌هاي فقر، همچنان تحليل فضايي ساختارهاي فقر شهري در اغلب تحقيقات خاص مرتبط با اين سكونتگاه‌ها تا حد زيادي به دورمانده است. با توجه به اين ضرورت اساسي، هدف اصلي مقاله حاضر، بازشناسي و سطح‌بندي گستره‌هاي فضايي فقر در كلان‌شهر اهواز با محوريت پرداختن به همين ساختارها مي‌باشد. مقاله حاضر به لحاظ هدف، كاربردي و به لحاظ ماهيت و روش، توصيفي. تحليلي و پيمايشي است. بر پايه شاخص‌هاي قديم و جديد بافت فرسوده و ناكارآمد، از طريق تكنيك پويش محيطي به تدوين مباني تئوريك و قواعد پژوهش اقدام و 42 محله داراي بافت مشكل‌دار به‌عنوان گستره فضايي فقر شهري در كلان‌شهر اهواز شناسايي و سپس با لحاظ معيارهاي چندگانه رتبه ساز در 5 گونه مختلف دسته‌بندي شدند. درنهايت گونه پنجم (بافت‌هاي فرسوده و ناكارآمد) شامل 11 محله به‌عنوان محلات هدف مطالعه، بازشناسي و سطح‌بندي شدند. اطلاعات موردنياز از 49 شاخص عمومي فقر يا ساختار فقر شهري در ابعاد اجتماعي، اقتصادي، كالبدي و-زيست‌محيطي از طريق 457 نمونه حاصل از فرمول كوكران و جدول مورگان در قالب پرسشنامه جمع‌آوري‌شده است. داده‌هاي حاصل در نرم‌افزار SPSS به‌وسيله دو تكنيك Z-Score و SAR به‌صورت تركيبي براي سطح‌بندي وضعيت عمومي فقر محلات هدف، تجزيه‌وتحليل شدند. بر پايه مقايسه تركيبي امتيازات دو مدل و رتبه‌بندي نهايي به‌دست‌آمده، محله عامري در سطح اول، صخيريه، علوي و حصيرآباد به‌طور مشترك در سطح دوم، عين‌دو، علي‌آباد، صياحي، ملاشيه، منبع‌آب، كوي كارون و كوي آل‌صافي به ترتيب در سطوح سوم تا نهم از لحاظ وضعيت عمومي فقر بر اساس تحليل فضايي ساختارهاي فقر شهري قرار گرفتند.