توسعه زيست‏ سازگار در جغرافياي داراي ميراث طبيعي؛ نمونه مطالعاتي: روستاي گردشگري ابيانه

يكي از مهم ‏ترين موضوعات بحث ‏برانگيز در روستاهايي كه با ميراثي ارزشمند در بستر طبيعي قرار گرفته ‏اند چالش حفاظت و توسعه است؛ از يك سو، با توسعه بايد به اقتصاد محلي رونق داد؛ از سوي ديگر، بايست مراقب طبيعت و محيط زيست بود. يكي از مهم ‏ترين راه ‏حل‏ هاي مطرح ‏شده براي حفظ جغرافياي انساني و قانع‏ كردن مردم محلي به ادامه‌ سكونت رونق صنعت گردشگري است؛ موضوعي كه نياز به ساخت مكان‏ هاي جديد و احداث زيرساخت ‏ها را جدي‏تر مي ‏كند. معماري و شهرسازي زيست‏ سازگار را پاسخي هوشمندانه به تأثير اجراي طرح ‏هاي توسعه در بستر جغرافياي انساني و طبيعي دانسته ‏اند. هدف از تحقيق حاضر تبيين تأثير گرايش به معماري زيست‏ سازگار در رونق گردشگري طبيعي و درنتيجه توسعه‌ شاخص ‏هاي اقتصادي، اجتماعي، و زيست‏ محيطي است؛ مفهومي كه در چارچوب نظريه‌ معماري سرآمد در نمونه روستاي تاريخي ابيانه به بحث گذاشته مي‏ شود. در پژوهش از روش پيمايشي، توصيفي- تحليلي، با بهره‏ گيري از مطالعات ميداني، و بر اساس مدل تحليلي سوات (SWOT) و فرايند تحليل شبكه‏ اي (ANP) استفاده شده است. جامعه‌ آماري مورد مطالعه در اين پژوهش را سه گروه اصلي تشكيل مي‏ دهند: مردم، گردشگران و مسئولان. براي تعيين جامعه و حجم نمونه، از روش كوكران استفاده شده است. دستاوردهاي پژوهش نشان‏ دهنده‌ آن است كه تأكيد بر پتانسيل‏ هاي طبيعي و قابليت‏ هاي اكوتوريستي روستاي ابيانه به ‏گونه ‏اي علمي، همراه با رعايت مسائل زيست ‏محيطي و مباني توسعه‌ زيست ‏سازگار بهترين گزينه براي هدايت طرح ‏هاي توسعه‌ شهري در اين محدوده است. نتايج پژوهش توسعه‌ زيست‏ سازگار همراه با بهره ‏وري در مصرف انرژي، آب و انرژي پنهان، توجه اقتصاد سبز و فناوري ‏هاي نرم براي تاب‏ آوري در برابر تغييرات اقليمي و تحولات اقتصاد جهاني را مورد تأكيد قرار مي‏ دهد.