تحليل فضايي سكونتگاه ‏هاي شهري بر اساس مؤلفه‏ هاي طبيعي سرزمين ايران

ادراك و تحليل فضايي سكونتگاه‏ هاي پهنه‌ سرزميني ايران در ايجاد و توسعه‌ كانون ‏هاي جمعيتي مؤثر است. وليكن مي ‏توان از آن در كشف روابط فضايي و تهيه‌ سند آمايش بنيادين سرزميني و نقشه‌ چشم ‏انداز ژئو- دموگرافيك ايران استفاده كرد. در اين پژوهش با هدف ادراك الگوي چينش فضايي به بررسي و آناليز فضايي سكونتگاه ‏‏هاي شهري با روش كمي- تحليلي و مدل‏ سازي، با استفاده از محيط‏ برنامه‏ نويسي و سامانه‌ اطلاعات جغرافيايي پرداخته شده است. تحليل فضايي سكونتگاه ‏هاي شهري ايران در اين پژوهش با نگاه به مؤلفه‏ هاي طبيعي از جمله ارتفاع، شيب، سطوح محدب و مقعر (انحناي زمين)، دماي سطح زمين، بارش، رطوبت نسبي، و همچنين فضاي دموگرافيك شهري مورد توجه قرار گرفته و با تلفيق اين مؤلفه ‏ها مدل داده ‏هاي رستري و مفاهيم جديدي ابداع و تبيين شده است. پس از آستانه ‏گذاري و كدگذاري مدل داده ‏هاي رستري و پردازش داده‏ ها، سيستم‏ هاي شكل ‏زاي تركيبي پهنه‌ سرزميني ايران استخراج و سپس چينش فضايي سكونتگاه‏ هاي شهري در هر يك از سيستم‏ ها و زير‏سيستم‏ هاي شكل‏ زا تحليل و بررسي شده است. نتايج نشان داده است كه الگو‏ها، نگاره‏ ها، و چينش فضايي سكونتگاه ‏هاي شهري در ايران در تعامل با سيستم ‏هاي شكل‏ زا بوده و آناليز فضايي سرزميني مي ‏تواند راهبرد‏هاي كلان نظام سكونتي در ايران را بر اساس شالوده‏ هاي آمايش بنيادين بيان كند.