ارزيابي كمي توانمندي‏ ها و اولويت‏ هاي توريستي باغ‏ هاي ايراني در نواحي خشك

جاذبه ‏هاي طبيعي و از جمله باغ‏ ها از پتانسيل‏ هاي بالايي در جذب گردشگر برخوردارند. ارتباط و نزديكي اين جاذبه ‏ها با جاذبه ‏هاي تاريخي، كه عمدتاً درون باغ‏ ها نيز هستند، اهميت آن‏ها را دوچندان مي‏ كند. استان كرمان، كه يكي از استان‏ هاي واقع‏ شده در نواحي خشك ايران است، داراي باغ‏ هاي زيادي است. هدف از اين پژوهش ارزيابي توانمندي باغ ‏هاي شهرستان كرمان در جذب گردشگر با استفاده از مدل پرالونگ است و عيار گردشگري هر باغ از ميانگين چهار شاخص «زيبايي ظاهري»، «علمي»، «تاريخي- فرهنگي»، و «اجتماعي- اقتصادي»، كه در پنج سطح متفاوت نمره ‏دهي مي‏ شوند، به‏ دست مي ‏آيد. در جمع ‏آوري اطلاعات نيز از روش‏ هاي كتابخانه ‏اي، اسنادي، و پيمايشي استفاده شده است. به ‏منظور بررسي دقيق و امتيازدهي در طي مراحل پژوهش، ضمن بررسي منطقه، از فعالان حوزه‌ گردشگري در استان و همچنين استادان گروه برنامه ‏ريزي و مديريت گردشگري استفاده و چهار باغ شازده ماهان، بيرم‏آباد، باغ‏موزه‌ هرندي، و فتح‏آباد براي اين تحقيق انتخاب شده‏اند. نتايج پژوهش نشان مي‏دهد كه از نظر عيار گردشگري باغ شازده با امتياز 0/7 رتبه‌ اول را به خود اختصاص داده است. با توجه به آمار وزارت ميراث ‏فرهنگي، گردشگري، و صنايع‏ دستي و يافته ‏هاي مدل پرالونگ، در جذب گردشگر، باغ شازده در رتبه‌ اول و باغ ‏هاي فتح ‏آباد، هرندي و بيرم ‏آباد در رتبه ‏هاي بعدي قرار دارند. از نظر زيبايي، بيشترين امتياز را باغ شازده به دليل وجود درختان كهن‏سال، جريان آب، و ساختمان زيبا كسب كرده است. از لحاظ ارزش علمي باغ ‏موزه‌ هرندي با امتياز 0/69 رتبه‌ اول را در اولويت‏ بندي كسب كرده است كه از دلايل آن مي‏ توان به وجود موزه‌ باستان‏ شناسي (آثار ارزشمندي در آن نگهداري مي ‏شود) اشاره كرد. به‏ طور كلي بر اساس مدل تحقيق در چهار باغ مورد مطالعه، امتياز ارزش تاريخي- فرهنگي (0/75) و ارزش زيبايي ظاهري (0/74) بسيار بالاتر از امتياز ارزش‏ هاي اجتماعي- اقتصادي (0/52) و علمي (0/55) است كه نشان از زيبايي باغ‏هاي مورد مطالعه و همچنين ارزش تاريخي آن‏ها دارد.