نقش سازمان‏‏ هاي مردم‏ نهاد (NGOs) در توانمندسازي زنان روستايي (مورد مطالعه: روستاهاي شهرستان رشتخوار، استان خراسان رضوي)

ايران از جمله كشورهاي در حال توسعه است و داراي پيشينه و خاستگاه سازمان‏ هاي مردمي سنتي؛ برخي از اين سازمان ‏هاي مردمي همچنان وجود دارند. دولت‏ هاي اخير نيز به نقش سمن‏ ها در توانمندسازي جوامع محلي پي برده و مجوز تأسيس اين‏گونه سازمان‏ها را داده ‏اند. سازمان‏ هاي مردم‏ نهاد در حيطة فعاليت زنان به ‏عنوان سازمان‏ هاي غيررسمي در هر نظام اجتماعي با هدف جلب مشاركت زنان در تعيين سرنوشت خود از طريق توانمندسازي در ابعاد اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، و سياسي آنان توانسته ‏اند نقش مؤثري ايفا كنند، ولي توانمندسازي با گذشت زمان توسعه مي‏ يابد، زيرا يك فرايند است و به‏ تدريج اعضا كنترل بيشتري بر زندگي خود پيدا مي ‏كنند. در همين راستا هدف از اين پژوهش ارزيابي اثرهاي سازمان‏ مردم ‏نهاد «باشگاه كشاورزان جوان» بر توانمندسازي اقتصادي- اجتماعي زنان روستايي شهرستان رشتخوار است. روش تحقيق علي- مقايسه‏ اي و توصيفي- تحليلي است. جامعة آماري شامل ده روستاي اين سمن در شهرستان رشتخوار است. از هشتصد نفر زن عضو سمن‏، با فرمول كوكران و ضريب خطاي 0/06، دويست نفر به ‏عنوان نمونه انتخاب شدند و دويست نفر غيرعضو نيز به ‏عنوان شاهد تعيين حجم شدند تا به ‏صورت مقايسه ‏اي ‏‏تأثير سمن ارزيابي شود؛ بدين منظور از پانزده شاخص اقتصادي و 25 شاخص اجتماعي استفاده شد. نتايج آزمون تي دو نمونة مستقل نشان داد اختلاف معناداري بين دو گروه وجود دارد كه نشانة ‏‏تأثير سمن بر توانمندسازي زنان روستايي عضو است و توانسته ميزان آگاهي، اعتماد به ‏نفس، و تمايل آنان به فعاليت ‏هاي اجتماعي و اقتصادي را افزايش دهد. اما در برخي شاخص‏ ها سمن به موفقيت كامل نائل نشده است و زنان به آگاهي‏‏ هاي اجتماعي و حقوقي، آگاهي از بازارها، مهارت‏ هاي توليدي، و دسترسي به تسهيلات و منابع مالي بيشتري نياز دارند.