تحليل توان‌هاي محيطي در زيست‌پذيري روستايي با تأكيد بر آمايش سرزمين و استفاده از مدل AHP مطالعه موردي: شهرستان ايوان در ايلام‏

شناخت توان‌هاي محيطي در برنامه‌ريزي روستايي نقش مهمي در مسير توسعه روستايي دارد. در اين زمينه ،ارزيابي توان‌هاي محيطي يكي از مباحث پايه‌اي در برنامه‌ريزي‌هاي آمايش سرزمين است. در بحث آمايش سرزمين حفظ تعادل بين عوامل محيطي و موقعيت پروژه‌هاي روستايي موجب شده كه رويكرد توان سنجي محيطي در برنامه‌ريزي و توسعه روستايي مورد توجه قرار گيرد به اين دليل كه هر گونه اقدام در راستاي استقرار و توسعه سكونت‌گاه‌هاي روستايي ارتباط تنگاتنگي با عوامل محيطي دارد. روش تحقيق توصيفي- تحليلي و هدف از پژوهش آرايش طبيعي سكونتگاه‌هاي روستايي با توجه به توان‌هاي موجود و سياست‌هاي آمايش سرزمين در استان بر‌اساس شاخص‌هاي زمين شناسي، شيب، جهت جغرافيايي، ارتفاع، اقليم، خاك، فاصله از رودخانه و كاربري اراضي مي‌باشد. در راستاي اهميت و جامع بودن تحقيق تمامي روستاهاي داراي سكنه (67 روستا) به عنوان نمونه انتخاب شده است و يافته‌هاي نشان مي‌دهند كه الگوي استقرار سكونت‌گاه‌هاي روستايي در منطقه مورد مطالعه متناسب با توان‌هاي محيطي است به گونه‌اي كه 78 درصد روستاها در مكان‌هاي متناسب يا بسيار مطلوب محيطي استقرار پيدا كرده‌اند. در راستاي آمايش سرزمين و در بحث جمعيت و فضا پرجمعيت‌ترين روستاها كه نزديك به 90 درصد جمعيت روستاها را تشكيل مي‌دهند در مكان‌هاي متناسب با اكولوژي منطقه براي توسعه و عمران پروژه‌هاي روستايي استقرار پيدا كرده‌اند. از ميان عوامل طبيعي عامل زمين‌شناسي با 0/34، اقليم 0/17 و ارتفاع با 0/11 مي‌باشند و در مراحل بعدي عامل شيب با 0/10، خاك 0/08 و كاربري اراضي با 0/07 بيشترين نقش را در استقرار و زيست پذيري سكونتگاه‌هاي روستايي منطقه داشته‌اند.