دخالت نظامي ايران در بحران ظفار و واكنش كشورهاي عربيِ خليج فارس: در آيينه اسناد نويافته وزارت امور خارجه بريتانيا

با خروج نيروهاي انگليسي از خليج فارس و با ايجاد يك آرايشِ نظامي و سياسي نوين در سطح منطقه‌اي و بين‌المللي، مناسبات ايران و عمان در ابعاد سياسي و نظامي، وارد فصل جديدي شد. مسئله ي جنبش ظفار در عمان، نمونه‌اي از اين مناسبات را نمايان ساخت؛ به گونه‌اي كه بر اساس دكترين نيكسون، مقرر شد كه ايران در حوزه خليج فارس، به عنوان يك ژاندارم نظامي شناخته شود كه وظيفه آن، سركوب هرگونه جنبش كمونيستي بود. با شكل‌گيري جنبش ظفار، نيروهاي نظامي ايران به عمان اعزام شده و نقش مهمي در خاموش‌كردن اين شورش كمونيستي ايفا كردند. واكاوي جنبش ظفار در عمان و نقش ايران در آن، تاكنون در پژوهش‌هاي متعددي مورد بررسي قرار گرفته است؛ با اين حال جنبه نوآورانه پژوهش ما، واكاوي ابعادِ مختلف اين جنبش و نقش نظامي ايران در آن، بر مبناي مجموعه اسناد محرمانه وزارت امور خارجه بريتانيا است. سؤال پژوهش پيش‌رو اين است كه نگاه كشورهاي حوزه خليج فارس در قبال دخالت نظامي ايران در عمان براي سركوب جنبش ظفار، چگونه بوده است؟ براي پاسخگويي به اين سؤال، پژوهش پيش‌رو با شيوه گردآوري داده‌ها از طريق اسناد محرمانه وزارت امور خارجه بريتانيا، سامان يافته است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه كشورهاي حوزه خليج فارس، حضور نظامي ايران در عمان را به مثابه تلاش ايران براي نفوذ در نواحي جنوبي خليج‌فارس تلقي كرده و نسبت به اين دخالت، نگاهي بدبينانه داشتند.