تأمّلي بر سيره نگاري كازروني

«المنتقي في سيره المصطفي صلي علي الله و آله» يا «مولود المصطفي صلي علي الله و آله» يكي از كتاب هاي مفصّل در سيره نبوي است كه محمد بن مسعود كازروني (د 758 ق) از سيره نگاران و محدّثان برجسته سده هشتم هجري، آن را به رشته تحرير درآورده است. او پس از رواج سيره هاي التقاطي و نامعتبر در سده هفت و هشت، كوشيده است با استفاده از منابع اصلي و قديمي، يك دوره كامل و مهذَّب از تاريخ و زندگي پيامبر اسلام صلي علي الله و آله را بنگارد. كازروني اين اثر را در سال 752 ق در شيراز به پايان رسانده است. باوجود اهميت سيره كازروني در زمان تأليف و تا چند قرن بعد، اما در متون متأخّر كم تر بدان پرداخته شده است. شايد يكي از دلايل آن، عدم شناخت كافي نسبت به اين اثر و نويسنده ي دانشمند آن باشد. اين مقاله در صدد است ضمن معرفي كازروني و خاندان علمي او، به معرفي آثار علمي و به طور خاص سيره جامعِ وي كه به زبان عربي نگاشته و به زبان هاي ديگر ترجمه شده است بپردازد. ويژگي هاي كتاب «المنتقي» و هدف كازروني از تأليف آن را بيان كند و براي نخستين بار با بررسي علمي از طريق نسخه هاي نزديك به زمان مؤلف و به استناد متن كتاب و ساير كتاب هاي هم عصر، به ابهام هاي موجود درباره ي عنوان اصلي و عناوين ديگر كتاب و نيز سال تأليف آن پاسخ دهد.