آموزش مستمر مهارتهاي زندگي راهكاري قابل تامل در پيشگيري از اقدام به خودكشي: يك نامه به سردبير Continuous training of life skills is a sensible solution to prevent suicide attempts: a letter to editor

سردبير محترم زندگي همه‌ي افراد جامعه از بدو تولد تا پيري متشكل از اتفاقات خوب و بد، شادي و غم، مشكلات، موانع و موفقيت‌هاي زيادي مي‌باشد. معمولا افراد مختلف در مواجهه با هر يك از اين رويدادها و اتفاقات، متناسب با خصوصيات شخصيتي، شرايط محيطي و نقاط قوت و ضعف خود روش‌ها و رفتارهاي متفاوتي از خود نشان مي‌دهند. برخي از افراد در مواجهه با مشكلات، موانع و شكست‌هاي زندگي به‌دليل نداشتن مهارت‌هاي لازم و عدم توانايي در برخورد مناسب با اين شرايط سخت قادر به حل مشكلات و عبور از موانع به شيوه‌ي مناسب نمي‌باشند، به‌همين دليل از نظر روحي و رواني دچار بحران مي‌گردند. در زمان بروز اين بحران‌ها برخي از افراد به دلايلي از قبيل آستانه‌ي تحمل و قدرت سازگاري پايين، نداشتن مهارت حل مسئله و فقدان منابع حمايتي، قادر به پيدا كردن راه حل مناسب جهت عبور از اين بحران‌ها نبوده و دچار نااميدي و درماندگي شديد شده، در نهايت اقدام به خودكشي مي‌نمايند. خودكشي به معناي نابود كردن و از بين بردن خود، به هر حالتي از مرگ اطلاق مي‌شود كه نتيجه‌ي مستقيم يا غيرمستقيم عملي باشد كه شخص آن را انجام داده و از نتيجه‌ي عملش آگاه است. براساس گزارش سازمان بهداشت رواني، خودكشي سيزدهمين علت مرگ‌ومير در جهان و سومين علت مرگ در گروه سني 15 تا 34 سال است.1 ميزان اقدام به خودكشي 40-10 بار بيشتر از خودكشي منجر به مرگ مي‌باشد و با توجه به پيچيده‌تر شدن تعاملات و ارتباطات در همه‌ي جوامع بشري ميزان اقدام به خودكشي رو به افزايش است.4-1 ايران از نظر رتبه جهاني خودكشي در رتبه 58 ام قرار دارد كه در اين ميان سه استان ايلام، كرمانشاه و همدان بالاترين آمار خودكشي را دارند.5 علل و انگيزه‌ي خودكشي در ايران به عواملي مانند اختلافات حاد خانوادگي و زناشويي، متشنج بودن شرايط زندگي خانوادگي، ناراحتي‌ها و اختلالات رواني و شخصيتي، شكست‌هاي عشقي، مشكلات اقتصادي، ورشكستگي، فقر و بيكاري، سوءمصرف مواد مخدر و اعتيادآور، درد و بيماري‌هاي مزمن جسماني، بحران مرگ و از دست دادن عزيزان و فقدان حمايت اجتماعي مربوط مي‌شود. اگرچه زنان بيشتر از مردان در شرايط بحراني زندگي شان اقدام به خودكشي مي‌كنند اما مردان از روش‌هاي كشنده‌تري براي از بين بردن خود استفاده مي‌نمايند. خودكشي به‌عنوان مهمترين اورژانس روانشناسي و روانپزشكي پديده‌اي است كه نقش اساسي در وضعيت سلامتي فرد و جامعه ايفا مي‌كند، از اين‌رو پرداختن به اين مسئله مي‌تواند علاوه بر كمك به افراد، زمينه‌ساز سلامت جامعه نيز باشد. نظر به اينكه امروزه سن اقدام به خودكشي كاهش يافته و تعداد زيادي از افراد جامعه را درگير اين افكار كرده است لذا اقدامات پيشگيرانه جهت جلوگيري از آسيب به خود الزامي مي‌نمايد. حائز اهميت است كه اقدامات پيشگيرانه از سن كودكي آغاز شود كه شامل موارد زيادي در زمينه‌هاي مختلف زندگي افراد از جمله فراگيري مهارت هاي صحيح فرزند پروري توسط والدين با هدف ايجاد روابط متقابل و موثر بين فرزندان و والدين، آموزش مستمر مهارت‌هاي زندگي از جمله مهارت حل مسئله، مهارت‌هاي ارتباطي، تصميم‌گيري، كنترل خشم متناسب با دوره‌هاي سني افراد، آموزش مهارت‌هاي لازم در جهت افزايش قدرت سازگاري محيطي و تاب‌آوري افراد در مواجهه با مشكلات، تشخيص و درمان به موقع اختلالات و مشكلات روحي و رواني افراد و به آموزش مهارت همدلي در راستاي به عمل آوردن حمايت هاي رواني عاطفي متناسب با شرايط سني به‌ويژه در دوران نوجواني مي‌باشد. از اين‌رو مراجع زيربط مي‌توانند با اقدامات پيشگرانه‌ي ذكر شده نرخ اقدام به خودكشي و افكار خودكشي را در جامعه كاهش دهند و از اين طريق گام‌هاي موثري در جهت سلامت فرد و جامعه بردارند.