تأثير آفت پروانه جوانه‌خوار بلوط (Tortrix viridana L.) و پارامترهاي اقليمي بر شاخص سطح برگ در زاگرس شمالي

فعاليت پروانه جوانه‌خوار بلوط (Tortrix viridana L.) منجر به تغيير الگوي فنولوژي درختان و تغيير مقدار شاخص سطح برگ در ناحيه رويشي زاگرس مي‌شود. در پژوهش پيش‌رو، روند تغييرات شاخص سطح برگ در دو منطقه شاهد (بدون آفت) و آفت‌زده در جنگل‌هاي بلوط شهرستان سردشت استان آذربايجان غربي مطالعه شد. با استفاده از دوربين لنز چشم ماهي در 15 نقطه از هر يك از دو منطقه، از فروردين تا آذر 1399، در 32 نوبت عكس‌برداري شد و همبستگي شاخص سطح برگ با پارامترهاي اقليمي دما، نقصان فشار بخار، بارش، تبخير و ساعات آفتابي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ميانگين شاخص سطح برگ در منطقه شاهد 1/51 و در منطقه آفت‌زده 0/90 و اين اختلاف در سطح اطمينان 99 درصد معني‌دار بود. بيشينه شاخص در منطقه آفت‌زده (1/32) در 19 خرداد و در منطقه شاهد (1/81) با تأخير زماني 8 روزه در 11 خرداد رخ داد. شاخص سطح برگ در هر دو منطقه شاهد و آفت‌زده با كليه پارامترهاي اقليمي (به‌جز بارش) همبستگي مثبت معني‌دار نشان داد. پارامترهاي اقليمي، همبستگي بيشتري را با شاخص سطح برگ در منطقه شاهد در مقايسه با منطقه آفت‎زده نشان دادند (ميانگين 0/6 در مقابل 0/4). دما در هر دو منطقه، داراي بيشترين همبستگي با شاخص سطح برگ بود (0/7 در منطقه شاهد و 0/5 در منطقه آفت‌زده). حساسيت شاخص سطح برگ به فعاليت آفت پروانه جوانه‌خوار بلوط و نيز اثرپذيري شاخص از پارامترهاي اقليمي، نشان داد كه تغييرات اقليمي مي‌تواند تاثيرات شگرفي بر فنولوژي درختان بلوط در اين ناحيه رويشي داشته باشد.