تأثير تحولات جمعيتي بر امنيت آبي و امنيت غذايي در ايران

اين پژوهش، با الهام از چارچوب مفهومي ظرفيت تحمل، در تلاش براي يافتن پاسخ اين سؤال است كه نقطه تعادل بين جمعيت، امنيت آبي و امنيت غذايي در كشور كجاست. در همين راستا، در پژوهش اخير روند تحولات اندازه و ساختار سني و جنسي جمعيت در كشور و به تبع آن، روند تغييرات نيازهاي غذايي جمعيت (در هفتاد سال اخير) ايران دنبال شده، روند تغييرات نيازهاي غذايي جمعيت با روند توليد محصولات غذايي طي چهار دهه اخير در كشور قياس شده و در عين‌ حال، با استفاده از مفهوم ردپاي آب، ميزان آب آبي استفاده شده براي توليد نيازهاي غذايي جمعيت و توليدات محصولات كشاورزي در كشور استنباط و با آب قابل برنامه‌ريزي كشور مقايسه شده است. نتايج حاكي از آن است كه روند توليد برخي محصولات غذايي نظير قند و شكر، ميوه و غلات فراتر از نياز جمعيت (با احتساب الگوي تغذيه متناسب با سند ملي امنيت غذا و تغذيه) بوده و در مقابل روند توليد برخي محصولات كشاورزي (نظير دانه‌هاي روغني و محصولات پروتئيني نظير گوشت قرمز، تخم‌مرغ و لبنيات)، پاسخگوي نياز غذايي جمعيت نبوده است. در عين‌حال برآوردها حاكي از آن است كه توليد مواد غذايي از سال 1385 از ظرفيت منابع آبي كشور در بخش كشاورزي (آب قابل برنامه‌ريزي بخش كشاورزي) فراتر رفته است. هرچند اگر الگوي مطلوب توليد مواد غذايي در كشور و راهكارهايي نظير كاهش ضايعات و تلفات بخش كشاورزي به كار گرفته مي‌شد، همچنان آب قابل برنامه‌ريزي كشور پاسخگوي نياز غذايي جمعيت كشور ‌بود.