تحليل تاريخي- آسيب‌شناختي مديريت آب شهري تهران در دوره قاجاريه

مديريت شهري با هدف تفكر و برنامه‌ريزي در بهبود وضعيت كنوني شهر و شهروندان، تلاش مي‌كند چشم‌انداز مناسبي براي توسعه و ترقي آينده ترسيم كند. مديريت سنتي آب شهري دوره قاجاريه، علي‌رغم آگاهي تدريجي از الگوهاي مديريت مدرن در مقياس بين‌المللي، در پيشرفت شبكه‌هاي آبرساني شهر تهران ناكارآمد بود و نتوانست سازه‌هاي آبي شهر را به سامانه مدرن مجهز كند. درباره توسعه‌نيافتگي و ريشه‌هاي اين ناكارآمدي ابهامات اساسي وجود دارد. اين مقاله تلاش مي‌كند با رويكردي تحليلي و با روش تبييني- تفسيري ريشه‌هاي توسعه‌‎نيافتگي مديريت آب شهري و سازه‌هاي آبي شهر تهران را در دوره قاجاريه آسيب‌شناسي كند. نويسندگان در صدد پاسخگويي به اين سؤال هستند كه علي‌رغم رشد آگاهي دولتمردان از مديريت مدرن آب شهري ديگر كشورها، چرا شبكه آبرساني تهران دوره قاجاريه متحول نشد؟ نتايج پژوهش نشان مي‌دهد نبود قانون مشخص و تداخل ساختاري و اداري و همچنين ترجيح منافع شخصي بر منافع عامه، طفيلي‌گري و سياست «گريز از بحران» هنگام بروز مشكلات آب تهران، از آسيب‌هاي جدي و اساسي بود كه مانع كارآمدي مديريت آب شهري و در نتيجه عدم توسعه شبكه‌هاي آبرساني پايدار شد.