كليدواژه :
آيه 18 فتح , آيه 26 توبه , تفسير كلامي , بيعت رضوان , غزوه حنين , ضايت خداوند از مؤمنان , سكينه الهي
چكيده فارسي :
بر پايه آيه 18 فتح، بيعت رضوان عرصه اعلان رضايت الهي از بيعتكنندگان و نزول سكينه الهي بر آنان است. بر پايه آيه 26 توبه، غزوه حنين عرصه نزول سكينه الهي بر جنگجويان مسلمان است. در تعيين گستره مشمولان رضايت و سكينه الهي، دو ديدگاه تعميم و تخصيص ميان مفسران وجود دارد. علامه طباطبايي با استناد به روايتي از ابن عباس و برخي از قراين، به نظريه تخصيص؛ عدم شمول رضايت و نزول سكينه نسبت به همه بيعتكنندگان در بيعت رضوان و عدم نزول سكينه بر همه جنگجويان مسلمان در حنين، قائل است. نگارنده با روش تحليلي ـ انتقادي، ادله نظريه تفسيري ايشان را مورد تحليل قرار داده و نظريه تعميم و شموليت رضايت و عموميت نزول سكينه بر تمامي بيعتكنندگان در شجره رضوان و نيز نزول سكينه بر همه مجاهدان حنين را هماهنگ با اصول و قواعد تفسيري دانسته و نتيجه گرفته است كه نه بيوفاييها و عهدشكنيهاي مربوط به جريان غدير و نظير آن، منافاتي با رضايت و نزول سكينه در يك مقطع خاص زماني چون بيعت رضوان دارد و نه فرار آني و موقّتِ همراه با توبه، در جنگي مثل حنين، مانع نزول سكينه بر فراريان تائب است.