تبيين مشبه در آيه «كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ» در آيه 29 سوره فتح

خداي متعال در آيه شريفه: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ ... كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوي‏ عَلي‏ سُوقِهِ» همراهان رسول اكرم صلي الله و عليه و آله را به زراعتي بالنده تشبيه كرده است كه مراحل رشد خود را يكي پس از ديگري سپري مي‌كند تا به مرحله‌اي مي‌رسد كه بر ساقه‌هاي خود استوار مي‌ايستد. تتبع در قرائن مختلف، نشان مي‌دهد كه جامعه ايماني عصر رسالت، به دلالت مطابقي، مصداق اتم مسلمانان توصيف شده است كه چهار مرحله تحولي را از ابتداي شكل‌گيري تا زمان تسلط بر فضاي جغرافيايي عصر نزول، طي نموده‌اند. با توجه به گسترده بودن دامنه تمثيل، در اين پژوهش مشبه فراز شريفه «كزرع اخرج شطأه» تبيين شده است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اين فراز شريفه، ناظر به مرحله آغاز رشد مسلمانان در جامعه شرك‌زده عصر نزول تا زمان ظهور و بروز اجتماعي آنان است. بر پايه روايات ترتيب نزول سوره‌ها، در اين برهه زماني، تعداد 54 سوره نازل شده است. پژوهش حاضر با تتبع در محتواي اين سوره‌ها نسبت به تبيين مدلول‌هاي تمثيل فراز شريفه كوشيده است. رويكرد پژوهش، قرآن‌محوري است كه بر مبناي آن، محكمات ديني؛ آيات قرآن كريم، روايات متواتر، بديهيات عقلي، تجربه قطعي و ... بر محور قرآن كريم، داور انديشه‌ها و عملكردهاي ديني است.