موقعيت آرايه‌شناختي يك گونه‌ي بومي از جنس Feltiella Rübsaamen (Dip.: Cecidomyiidae) در ايران

موفقيت برنامه‌هاي مهار زيستي آفات به آرايه‌شناسي و شناسايي دقيق آفت و دشمنان طبيعي آن بسيار وابسته است. پشه‌هاي گال‌زاي جنسRübsaamen, 1910  Feltiella از عوامل موثر مهار كنه‌هاي تارتن هستند، كه علي‌رغم تنوع، گستردگي و توانايي مهار بالا تنها يك گونه از آن‌ها به‌صورت تجاري ثبت شده است. گونه‌هاي اين جنس به دليل داشتن هم‌نام‌هاي زياد و پيچيده و نبود بررسي‌هاي جامع آرايه‌شناختي به سختي از يكديگر قابل تفكيك مي‌باشند. هدف از انجام اين پژوهش، تعيين جايگاه آرايه‌بندي پشه  Feltiellaدر ايران بر اساس ويژگي‌هاي ريخت‌شناسي و مولكولي آن است. جايگاه آرايه‌بندي اين پشه با استفاده از كليد‌هاي شناسايي موجود و عمدتا بر پايه ويژگي‌هاي دستگاه تناسلي حشرات نر و شناسايي مولكولي از طريق تعيين توالي زيرواحد يك ژن سازنده آنزيم سيتوكروم‌اكسيداز‌C  و مقايسه آن با نمونه‌هاي موجود در بانك ژن انجام شد. در بررسي ريخت‌شناختي شكارگر جمع‌آوري‌شده از كلني كنه‌هاي تارتن به Feltiella acarisuga Vallot تعيين هويت شد. اين در حالي بود كه در بررسي‌هاي مولكولي نمونه جمع‏آوري شده از مشهد شباهت بسيار كمتري به گونه‌ي معروف F. acarisuga نسبت به گونه‌ي منتسب به F. tetranychi داشت. به‌طوري‌كه مقايسه اختلافات نوكلئوتيدي بين گونه‌اي نمونه‌هاي گونه‌ي بومي حاضر با نمونه‌هاي F. acarisuga و F. tetranychi موجود در بانك ژن و همچنين نتايج به‌دست‌آمده از تحليل اتصال- همسايگي نشان داد كه نمونه‌هاي مشهد علي‌رغم شناسايي و تاييد مورفولوژيكي به عنوان گونه F. acarisuga، احتمالا گونه‌ي F. tetranychi هستند، كه به دليل شباهت بسيار زياد ريخت‌شناسي از آن به‌عنوان مترادف احتمالي F. acarisuga ياد مي‌شود. با توجه به دقت بيشتر شناسايي مولكولي نسبت به ريخت‌شناختي، پژوهش حاضر تفاوت گونه‌ي مورد مطالعه‌ با گونه‌ي معروف تجاري F. acarisuga را نشان مي‌دهد. اثبات يا رد فرضيه مترادف بودن اين دو گونه نيازمند مطالعه‌ي نمونه‌هاي تيپ گونه‌هاي F. acarisuga و F. tetranychi و بررسي مولكولي و ريخت‌شناختي جمعيت‌هاي مختلف دنيا مي‌باشد.