جايگاه اخلاقي معاملات سنتي و الكترونيكي در صورت فقدان قصد و رضا

زمينه: با توجه به گسترش روزافزون دنياي الكترونيك در تمامي جوانب، معاملات الكترونيكي جايگاه خود را در كنار معاملات سنتي پيدا كرده و به نوبه خود از اهميت خاصي برخوردار مي باشند و سهم بسزايي در قراردادهاي تجاري بر جاي نهاده اند. همين امر چالش هاي اخلاقي مهمي را به دنبال داشته است. معاملات الكترونيك به واسطه مواردي چون فقدان زمينه‌هاي حقوقي و قانوني لازم ، عدم ساز و كار مناسب براي حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان، نبود امنيت لازم براي انجام مبادلات و تبادل اطلاعات و ... زمينه مستعدي براي نقض اصول اخلاقي كسب و كار فراهم نموده است. از اين رو پژوهش حاضر بر آن شد تا جايگاه اخلاقي معاملات سنتي و الكترونيكي را در صورت فقدان قصد و رضا كه يكي از مباني اخلاقي مهم در انعقاد قراردادهاست مورد بررسي قرار دهد. نتيجه گيري: با بررسي عوامل فقدان قصد و رضا همچون اشتباه، اكراه و اضطرار كه هر يك داراي آثار متفاوت بر عقد از ديدگاه علم اخلاق مي باشند، مشخص شد كه چون قصد، عنصر سازنده عقد مي باشد و رضا تنها شرط اعتبار آن محسوب مي شود، عقد در حالت اشتباه موثر در قصد، به جهت فقدان قصد، باطل و عقد در حالت اكراه موثر در رضا، به جهت فقدان رضا، غيرنافذ خواهد بود. با اين وجود، اضطرار كه امري اخلاقي است تأثيري در معامله ندارد. از حيث ماهوي ميان معاملات الكترونيكي و معاملات سنتي تفاوتي وجود ندارد؛ بلكه تنها شيوه انعقاد آن دو با يكديگر متفاوت است. عوامل گفته شده در معاملات الكترونيكي نيز صدق ميكند