سالمندي جمعيت و شبيه سازي انتقال به سياست بازنشستگي بهينه در اقتصاد ايران

هدف اين مقاله تعيين سياست بازنشستگي بهينه با توجه به سير سالمندي جمعيت كشور ايران، از طريق محاسبه نرخ جايگزيني بهينه و شبيه‌سازي انتقال به نرخ مذكور است. براي اين منظور يك مدل نسل‌هاي همپوشان، داراي پنج بخش اصلي جمعيت، خانوار، بنگاه‌هاي توليدي، دولت و نظام بازنشستگي، طراحي و كاليبره شد. داده‌هاي جمعيتي مربوطه ازگزارش سازمان ملل استخراج شده و متغيرهاي مربوطه پيش‌بيني گرديد. در مرحله اول مقدار بهينه نرخ جايگزيني با توجه به سير سالمندي جمعيت براي سال 1430 شمسي محاسبه شد. نتايج نشان داد نرخ جايگزيني در محدوده 15 درصد بهينه خواهد بود. همچنين نتايج نشان داد با تعديل نرخ جايگزيني به نرخ بهينه، ميزان كسورات شاغلين نيز در بلندمدت كاهش خواهد يافت.در مرحله بعد فرض گرديد كه دولت طي يك سياست مالي كه در سال 1400 اعلام و اجرايي ميگردد، نرخ جايگزيني، و بالطبع كسورات شاغلين، نظام بازنشستگي را طي يك برنامه چهل و پنج ساله به مقدار بهينه تعديل ميكند. بر اين اساس مسير پوياي انتقال به نظام بازنشستگي بهينه شبيه سازي شد و نتايج نشان داد با تغيير به سياست بهينه، موجودي سرمايه، عرضه نيروي كار، توليد و رفاه افزايش و نرخ كسورات كاهش مي يابد. همچنين پيشنهاد گرديد صندوق خصوصي مجزايي براي سرمايه گذاري مابه التفاوت كسورات با ساز وكار اندوخته گذاري تأسيس گردد.