دلايل عدم‌اجراي اثربخش سياست‌ها و قوانين تدوين‌شده‌ي بخش سلامت ايران

زمينه و هدف: بسياري از سياست‌هاي سلامت بعد از تصويب، اجرايي نشده و يا ناقص اجرا مي‌شوند. اين مسأله محبوبيت و پاسخ‌گويي مديران عالي نظام سلامت را به شكل قابل توجهي كاهش مي‌دهد و منجر به اختلال خدمت‌رساني در جامعه‌ي هدف مي‌گردد. بنابراين، اين مطالعه با هدف تبيين دلايل عدم اجرا يا اجراي ناقص سياست‌هاي سلامت انجام شد. روش بررسي: يك مطالعه كيفي در سال ۱۴۰۰ انجام شد. مشاركت‌كنندگان در مطالعه، ۲۰ نفر از استادان، متخصصان و خبرگان علمي و اجرايي بودند. داده‌ها با استفاده از راهنماي مصاحبه و به روش مصاحبه‌ي عميق فردي جمع‌آوري و با استفاده از روش تحليل محتواي قراردادي Lundman و Graneheim تحليل گرديد. يافته‌ها: چالش‌هاي موجود شامل چالش‌هاي مربوط به تدوين سياست‌ها(نبود نظام تصميم‌گيري آگاه از شواهد، عدم توجه به جزييات اجراي قوانين، تغيير شكل متن اوليه سياست، وجود تضاد در منافع در تدوين برخي قوانين، نامشخص بودن مجري سياست، فقدان تلفيق مناسبي بين بخش سياسي و فني سياست‌ها، عدم به‌كارگيري مشاركت ذينفعان اصلي، نبود درك يكسان از مفهوم سياست‌ها بين سياست‌گذاران و مجريان و عدم پيش‌بيني بودجه)، چالش‌هاي مربوط به پياده‌سازي سياست‌ها(عدم شفافيت نقش سازمان هاي مجري، فقدان پيوست اجرايي، وجود تضاد منافع در جريان اجرا، نبود نظام مديريت پروژه، تغيير سياست‌ها با تغيير مجريان، عدم اعتقاد مجريان، نبود ضمانت اجرايي و فقدان برنامه عملياتي) و چالش‌هاي مربوط به ارزيابي سياست‌ها(نظارت ناكافي و فقدان داشبورد اطلاعاتي و نظارتي دقيق) بودند. نتيجه‌گيري: به‌كارگيري راهكارهاي موثر جهت رفع چالش‌هاي استخراج شده در مراحل تدوين، پياده‌سازي و ارزيابي سياست‌هاي سلامت مي‌تواند منجر به دستيابي به اهداف سياست‌هاي تدوين شده و ارتقاي سلامت جامعه گردد.