بررسي نقش هوش‌مصنوعي در مديريت بيماري ديابت در ايران: مرور نظام‌مند

زمينه و هدف: ديابت يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي متابوليك در ايران و پنجمين علت اصلي مرگ در سراسر جهان محسوب مي‌شود. شيوع ديابت در سراسر جهان، باعث ايجاد روش‌هاي جديد در تحقيقات زيست پزشكي شده‌است. از آن جمله مي‌توان به هوش‌مصنوعي اشاره نمود. اين مطالعه با هدف بررسي انواع مطالعات انجام شده در زمينه‌ي هوش‌مصنوعي و ديابت در ايران انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه به روش مرور نظام‌مند انجام شد. پايگاه‌هاي اطلاعاتي معتبر داخلي شامل Irandoc، Magiran، SID و موتور جستجوگر Google Scholar با استفاده از كليدواژه‌هاي هوش‌مصنوعي و ديابت به‌صورت فارسي، جداگانه و تركيبي بدون محدوديت زماني تا ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ بررسي گرديدند. تعداد ۷۴۹۵ مقاله بازيابي شد كه در مراحل مختلف(حذف مقالات تكراري(۱۸۲۴)، عنوان و خلاصه مقاله(۵۸۸۴) و متن كامل(۳۰)) غربالگري شد و در نهايت ۲۰ مقاله كه معيارهاي موردنظر پژوهشگران را داشت مورد بررسي دقيق قرارگرفت. يافته‌ها: از ميان مقالات بازيابي‌شده، ۲۰ مقاله معيارهاي ورود به مطالعه را داشتند كه از اين تعداد ۱۶ مقاله به روش‌هاي مبتني بر هوش‌مصنوعي و ۴ مقاله به طراحي سيستم‌هاي جديد مبتني بر هوش‌مصنوعي پرداخته‌بودند. ۱۰ مقاله به بررسي نقش هوش‌مصنوعي در پيش‌بيني، ۸ مقاله در تشخيص و ۲ مقاله به كنترل و مديريت بيماري ديابت پرداخته‌بودند. بيشترين حجم مقالات به استفاده از روش‌هاي داده‌كاوي مانند شبكه‌عصبي‌مصنوعي، درخت تصميم و غيره(۱۶ مقاله) اختصاص داشتند و برخي از مطالعات به ارزيابي و مقايسه‌ي روش‌هاي هوش‌مصنوعي بر روي كاربرد، صحت و حساسيت هوش‌مصنوعي در تشخيص و پيش‌بيني ديابت پرداخته بودند(۱۰ مطالعه).  نتيجه‌گيري: بررسي نظام‌مند مقالات نشان داد كه استفاده از روش‌هاي داده‌كاوي جهت مديريت ديابت در ايران با پيشرفت خوبي همراه بوده اما نياز است تا در زمينه طراحي سيستم‌ها و الگوريتم‌هاي هوش‌مصنوعي و در زمينه كنترل و مديريت ديابت اقدامات بيشتري انجام پذيرد.