كليدواژه :
ابوتمام , وحدت تمدني , سه چكامه , ولائي , قصايد شيعي , مدح اهل بيت در شعر عربي
چكيده فارسي :
وحدت تمدني جهان اسلام نتيجه همزيستي و تعامل
فرهن گها و زبان هاي موجود در بلاد اسلامي است. زبان عربي به
عنوان زبان قرآن و زبان اسلام و سيره و سنت پيامبر |، با ورود به در
ايران، نه ب هعنوان يك زبان قومي و زبان قوم عرب، بلكه ب هعنوان
زبان تمدن اسلامي حضور پيدا كرده است.از اين رو نبايد به زبان
عربي به عنوان زبان قومي نگريست و آن را تنها زبان قوم عرب
محسوب كرد. خدمات فراواني كه ايرانيان در شك لگيري و تحكيم
قواعد صرف و نحو و معاني و بيان و بلاغت زبان عربي داشته اند،
خود گواهي نيك بر اين مدعاست. سفر شاعر بزرگ عصر عباسي،
ابوتمّام حبيب بن اوس طائي به ايران و اقامت در سرزمين هاي
خراسان و فارس و آذربايجان و تأليف كتاب ادبي ارزشمند، معتبر
در شهر همدان و همچنين كثرت » ديوان الحماسة « و مؤثري چون
شارحان ايراني اين اثر همچون خطيب تبريزي، مرزوقي اصفهاني
و ساير ائمه ادب و لغت نوعاً ايراني، خود شاهدي ديگر بر تأييد
اين حقيقت است كه تنها در بستر يك وحدت تمدني، م يتوان
اين چنين تعاملات و همزيستي هاي بين زباني ارزشمندي را
مشاهده كرد.
سه چكامه ولائي از « مقاله حاضر به مناسبت انتشار كتاب
ارائه شده است. اين كتاب در بردارنده شرح و ترجمه » ابوتمام طائي
سه قصيده منتشرنشده از ابوتمام حبيب بن اوس طائي است
ع و تحقيق فراوان محققان آن دارد. آنچه از مطالعه كه نشان از تتب
اين كتاب بر خواننده مكشوف م يگردد، اين است كه وحدت
تمدني و تعارف به معناي مبادله معرفتي بين ملل مسلمان، در
آثار مختلف ادبي شكل گرفته در تمدن اسلامي حضوري مؤثر و
پررنگ دارد و مبادله معرفتي بين مل تها، از ديرباز اساس ساخت و
توسعه هر تمدني را تشكيل مي داده است. بنابراين شايسته است
سه چكامه ولائي از « تا در خصوص ابعاد مختلف كتاب ارزنده
سه محور ذيل مختصراً بيان گردد. » ابوتمام طائي