نظام ماليۀ عمومي در كشورهاي آسيايي: مطالعۀ موردي ايران، چين، روسيه و اندونزي

هدف اصلي اين مقاله، بررسي سير تحول بودجه‏‌ريزي و سيستم گزارشگريِ ماليِ حسابداريِ بخش عمومي در چهار كشور آسيايي ايران، چين، روسيه و اندونزي است. اين تحقيق، با جمع‏‌آوري داده‏‌هاي كيفي به روش كتابخانه‌‏اي، نشان مي‌دهد كه هر چهار كشور، تصميم به تغيير كامل سيستم گزارشگريِ حسابداريِ مبتني بر اقلام تعهدي داشتند و به‌مرور، به اين سيستم گزارشگري دست يافتند. همچنين، اين كشورها تصميم به تغيير جزئي و ماندن در بودجه‌ريزي نقدي گرفتند؛ با اين استدلال كه بودجۀ نقدي ابهام كمتري دارد و تصميم‌گيرندگان سياسي، بودجۀ مبتني بر تعهدي را نمي‌پذيرند. فرآيند تغيير، در هر چهار كشور، تحت‌ تأثير عوامل زمينه‌اي متعددي مانند ارزش‌هاي حسابداري نقدي و اصلاحات مديريت عمومي نوين قرار گرفت. دركل، نتايج تحليل نشان داد كه ذي‌نفعان در دولت، هنگام تصميم‌گيري دربارۀ مفهوم بودجه‌ريزي، نسبت به تغيير گزارشگري مالي، بي‌ميلي بيشتري نشان مي‌دهند. همچنين، براساس نتايج اين تحقيق، كل فرآيند پياده‌‏سازي سيستم گزارشگري حسابداريِ مبتني بر اقلام تعهدي در كشورهاي چين و اندونزي، با سرعت بيشتري، نسبت به دو كشور ايران و روسيه، انجام گرفت و فرآيند اصلاحات جزئي در بودجه‌ريزي، زمان بسيار زيادي را در هر چهار كشور به خود اختصاص داده‏است.