طراحي الگوي الزامات تحقق نقش نظارتي مجلس شوراي اسلامي بر بودجه ساليانه كشور

با عنايت به نقش رفيع و مهم مجلس شوراي اسلامي در فرآيند تصويب بودجه كل كشور و نظارت بر اجراي آن، هدف از انجام اين پژوهش، طراحي و تبيين الگوي الزامات تحقق نقش نظارتي مجلس در بودجه ساليانه كل كشور است. پژوهش حاضر، از نظر هدف پژوهش، از نوع تحقيقات اكتشافي است. همچنين روش اين پژوهش از نوع آميخته اكتشافي است. براي دسته بندي و تحليل داده هاي كيفي از روش پژوهشي تحليل مضمون و در خصوص داده هاي كمّي از روش هاي ديمتل فازي و روش تحليل سلسله مراتبي فازي استفاده شد. اين پژوهش با نگاه كاملاً كاربردي و عملي، الگوي توسعه يافته نظارت مؤثر مجلس بر بودجه را مبتني بر سه مضمون فراگير «قانون گذاري مدبرانه»، «نظارت هوشمندانه» و «محيط آگاهانه» ارائه نمود. در سطح مضامين سازمان دهنده نيز 13 مضون و در سطح مضامين پايه 42 مضمون شناسايي شد. تأثيرگذارترين عوامل روي تحقق نقش نظارتي مجلس بر بودجه، به ترتيب عبارتند از «وضع قانون بودجه كارآمد»، «شفافيت عملكرد»، «خط مشي گذاري بودجه». فرآيند بودجه ريزي به جهت توجه به مفاهيم اقتصادي، سياسي، حقوقي و نيز مديريت دولتي از منظر خط مشي گذاري عمومي، جزو موضوعات بين رشته اي علوم انساني تعريف مي شود. نتايج اين پژوهش مي تواند در سطح كاربردي (نه صرفاً تحقيقاتي) به نظارت مؤثر مجلس بر بودجه ساليانه كمك كند. در اين راستا، پيشنهادهاي كاربردي براي ارتقاي نقش نظارتي مجلس شوراي اسلامي در بودجه ساليانه كشور ارائه شد.