تاثير توام تريپتوفان و اسيد آسكوربيك بر برخي از فراسنجه هاي فيزيولوژيكي، زيستي و رفتاري كارگران زنبور عسل ايراني Apis mellifaera meda L

اين مطالعه به منظور بررسي تاثير تغذيه همزمان تريپتوفان و اسيد اسكوربيك بر برخي از پارامترهاي فيزيولوژيكي، رفتاري ، زيستي و توليدي در زنبور عسل ايرانيApis mellifera L. انجام شد. تيمارهاي انتخابي شامل تريپتوفان(12mg/gr)، اسيد آسكوربيك(2mg/gr)، مخلوط هر دو و تيمار شاهد در قالب شربت 1:1 (1 كيلو گرم شكر در 1 ليتر آب) كه هفته اي يكبار در اختيار زنبورها قرار گرفت. نتايج بررسي ها نشان داد تغذيه زنبورها با رژيم غذايي حاوي تريپتوفان و اسيد آسكوربيك بر ميزان مالون دي آلدهيد(MDA)، ملاتونين(MEL) و سرتونين(SER) تاثير معني داري داشته است (P 0.01). بيشترين مقدار MDA ، MEL و SER بترتيب در تيمارهاي تريپتوفان ( pg/ml 31.59 ± 0.72 )، مخلوط تريپتوفان و اسيد آسكوربيك(178±5.02 pg/ml) و اسيد آسكوربيك (28.31±0.5 pg/ml)مشاهده شد. همچنين كمترين مقادير MDA ، MEL وSER به ترتيب در تيمارهاي اسيد آسكوربيك ( pg/ml 0.36±17.59 ) (74 3.06± pg/ml) و تريپتوفان (15.2±0.31 pg/ml) اندازه گيري شد. تفاوت وزني زنبورهاي تيمار شده بطور معني داري متفاوت بود (P 0.001). سنگين ترين و سبك ترين زنبورها بترتيب در تيمار مخلوط تريپتوفان و اسيد آسكوربيك( mg 3.26 ± 111.26) و شاهد (mg 75.1± 90.34) مشاهده شد. نتايج حاصل از واكنش زنبورها نسبت به گوي چرمي ( بعنوان واكنش دفاعي) نشان از عدم تاثير معني دار تيمارهاي غذايي بر رفتار دفاعي زنبورهاي كارگر داشت. رژيم هاي غذايي بر آرامش زنبورهاي درون كلني (P 0.05) و روي رفتار تهاجمي زنبورها تاثير معني داري داشته است(P 0.05) . تيمارهاي غذايي بر جمعيت هاي تخم، لارو ، شفيره و توليد عسل تاثير قابل توجهي را در مقايسه با شاهد داشته است (P 0.001) . نتايج تحقيق نشان مي دهد كه كاربرد توام تريپتوفان و اسيد آسكوربيك با ايجاد آرامش بيشتر، افزايش جمعيت كلني ها و توليد بيشتتر عسل را بهمراه داشته است.