ارزيابي اثرآنتاگونيستي گونه‌هاي Trichoderma روي Phytophthora citrophthora، عامل پوسيدگي ريشه و طوقه مركبات

پوسيدگي ريشه و طوقه از جمله بيماري‌هاي مهم درختان مركبات در ايران است. روش‌هاي مختلفي از جمله مهار زيستي براي مديريت اين بيماري پيشنهاد شده است. گونه‌هاي تريكودرما به‌طور گسترده در همه خاك‌ها و مواد گياهي وجود دارد. در اين بررسي از 27 جدايه تريكودرما براي مهار زيستي Phytophthora citrophthora استفاده شد. سنجش كمي آنزيم سلولاز و بتا 1 3 گلوكاناز جدايه‌هاي تريكودرما به روش دي‌نيتروساليسيليك ‌اسيد انجام شد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اين آزمايش‌ها ﻧﺸﺎن داد كه بيش‌ترين مقدار مربوط به جدايه T. harzianum CT 763 و T. virens CT 9715 با 2 µmol/ml فعاليت آنزيمي مي‌باشد. بررسي‌هاي ماكروسكوپي و ميكروسكوپي تقابل مستقيم جدايه‌هاي مختلف تريكودرما با بيمارگر، تأثير بازدارندگي متابوليت‌هاي فرار و غيرفرار جدايه‌ها روي رشد ميسليومي بيمارگر انجام شد. تمامي جدايه‌هاي تريكودرما و همچنين تركيبات فرار و غير‌فرار آنها سبب بازدارندگي رشد ميسليومي بيمارگر فيتوفتورا شدند. بيشترين درصد بازدارندگي در آزمون كشت متقابل ‌همزمان و‌ غير‌همزمان ناشي از جدايه T. virens CT 9715 بود. بيشترين تأثير بازدارندگي درآزمون تركيبات غيرفرار جدايه‌هاي T. afroharzianum CT 891، T. aureoviridis CT 936 و T. atroviride CT 865 با 100 درصد و در آزمون تركيبات فرار جدايه T. afroharzianum CT 55 با 50 درصد تعيين شدند. در بررسي ميكروسكوپي اثر قارچ‌انگلي جدايه‌هاي تريكودرما و فيتوفتورا مشخص شد كه جدايه‌هاي T. harzianum (CT 566, CT 862, CT 634, CT 873) ، T. afroharzianum CT 55 و T. aureoviridis CT 936 با فرآيندهايي مثل پيچش و فروپاشي باعث تخريب ميسليوم‌هاي بيمارگر شدند. براي كاربردي شدن اين جدايه‌هاي موفق بومي به صورت آفت‌كش زيستي، انجام مطالعات تكميلي اثر زيست مهار آنها بر بيمارگر فيتوفتورا در شرايط طبيعي ضروري است.