بررسي و ارزيابي وضعيت به‌كارگيري اسباب‌بازي در كتابخانه‌هاي عمومي كشور

هدف: هدف پژوهش حاضر تعيين وضعيت موجود استفاده از اسباب‌ بازي در كتابخانه ‌هاي عمومي كشور و عوامل مرتبط با آن است. روش: اين پژوهش از نوع كاربردي است كه با روش پيمايشي انجام شد. جامعۀ آماري پژوهش شامل كليۀ كتابداران كتابخانه‌هاي عمومي كشور بودند كه تعداد 899 نفر از آن‌ها در پژوهش مشاركت كردند. براي گردآوري داده‌ها، از پرسش‌نامۀ محقق‌ ساخته استفاده شد كه روايي و پايايي آن مورد تأييد قرار گرفت. تحليل داده‌ ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي و نرم‌ افزار اس‌پي‌اس‌اس صورت گرفت. يافته‌ ها: يافته‌ ها نشان داد ميزان استفاده از اسباب‌ بازي‌ ها در كتابخانه‌ هاي عمومي كشور بالاتر از حد متوسط است. از نظرِ استفاده از نوع اسباب‌ بازي، تمايل به استفاده از اسباب ‌بازي ‌هاي گروهي بيشتر از اسباب‌ بازي ‌هاي فردي است كه در اين ميان، دو دسته اسباب‌ بازي ‌هاي فكري و آموزشي بيشترين استقبال را از سوي مراجعان داشتند. بررسي ميزان رضايت كاربران از بخش اسباب ‌بازي نشان داد اگرچه رضايت كلي از اين بخش بالاتر از حد متوسط بود اما تنوع و كيفيت پايين اسباب ‌بازي‌ ها از عوامل نارضايتي از بخش اسباب‌ بازي هستند. همچنين، يافته‌ هاي پژوهش نشان داد از ديدگاه كتابداران، استفاده از اسباب‌ بازي در كتابخانه ‌هاي عمومي اثربخشي بالايي داشته و باعث ثبت تجربۀ مثبت از كتابخانه در ذهن مراجعان، تقويت روحيۀ جمع‌ گرايي در كودكان و افزايش مراجعه به كتابخانه شده است. در نهايت، يافته‌ ها حاكي از آن بود كتابداران دانش و توانمندي ‌هاي اندكي در زمينه اسباب ‌بازي ‌ ها و كار در بخش اسباب ‌بازي دارند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر با بررسي وضعيت موجود استفاده از اسباب‌ بازي در كتابخانه ‌هاي عمومي كشور و شناسايي نقاط قوت و ضعف مرتبط با اسباب‌ بازي، بخش اسباب ‌بازي و كتابداران بخش اسباب ‌بازي، اطلاعات دقيقي را پيشِ روي مديران و كارشناسان نهاد براي برنامه‌ ريزي دقيق تر و رفع كاستي‌ هاي اين حوزه قرار مي ‌دهد. اين پژوهش همچنين مبنايي براي انجام پژوهش ‌هاي بيشتر در اين حوزه و بسط مباني نظري آن فراهم مي‌كند.