توصيف ارتباط رفتار ماكياولي حسابداران با استفاده از تئوري رفتار برنامه‌ريزي شده

براي اينكه گزارش اطلاعات مالي در شركت ها بتواند در راستاي ارزيابي عملكرد و توان سودآوري يك شركت به استفاده كنندگان كمك كند، ارائه اطلاعات بايد به درستي و به دور از تقلب باشد، لذا رفتار مناسب حسابداران در تحقق اين مهم بسيار تاثيرگذار خواهد بود. هدف پژوهش حاضر بررسي عوامل موثر بر ايجاد رفتار ماكياولي حسابداران در سال1400 با استفاده از تئوري رفتار برنامه ريزي شده بر اساس روش مدلسازي معادلات ساختاري مي باشد. حجم نمونه 870 نفر از حسابداران ارشد شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد كه به روش تصادفي بر اساس جنسيت و مقطع تحصيلي انتخاب و تعداد 490 نفر از آنان به هر دو پرسشنامه تمايل رفتاري(آجزن، 2006) و رفتار ماكياوليسم (كريستيو جيس 1970) پاسخ دادند. جهت بررسي پايايي ابزار تحقيق از روش آلفاي كرونباخ و ضريب پايايي تركيبي (CR) استفاده شده كه ضريب مربوط به همه متغيرها بالاتر از 0.7 و قابل قبول مي‌باشد. براي سنجش روايي پرسش‌نامه، از ميانگين واريانس استخراج شده (AVE) استفاده گرديد كه بيش از 0/4 و در حد نسبتاً قابل قبول است. همچنين براي بررسي برازش الگوي ساختاري از معيارهاي ضرايب معناداري Z، R_square، استفاده شده كه نتايج بدست آمده نشان دهنده برازش مناسب الگو مي‌باشد. نتايج بدست آمده تمامي فرضيات پژوهش را مورد حمايت قرار مي‌دهد و نشان مي‌دهد نگرش حسابداران در تمايل به ماكياولي گرايي تاثير معنادار و مثبت دارد. همچنين هنجارهاي ذهني و كنترل رفتاري درك شده نيز بر تمايلات رفتاري حسابداران تاثير معناداري دارد. طبق بررسي هاي صورت گرفته بر اساس تئوري رفتار برنامه ريزي شده، تمايلات رفتاري بر ماكياولي گرايي حسابداران تاثيرگذار است.