ارائه مدل مسئوليت پذيري اجتماعي در مديريت كاهش مخاطرات طبيعي با رويكرد ساختاري تفسيري

زمينه و هدف: كاهش پيامدهاي مخاطرات طبيعي در سطح جامعه مستلزم توسعه مسئوليت‌پذيري اجتماعي جهت پيشگيري از ايجاد خطر بلاياي جديد مي‌باشد. بنابراين هدف اين پژوهش، ابتدا شناسايي شاخص‌هاي مسئوليت‌پذيري اجتماعي در مديريت كاهش مخاطرات طبيعي و سپس تعيين اولويت‌هاي اقدام، با رويكرد ساختاري تفسيري است. روش: روش پژوهش حاضر توصيفي - پيمايشي و از نظر هدف كاربردي است. داده‌هاي تحقيق به صورت ميداني و به شيوه آميخته (كيفي و كمي) جمع‌آوري شد. جامعه آماري در بخش كيفي، شامل كليه صاحب‌نظران و متخصصان مديريت بحران بودند كه 18 نفر از آن‌ها به صورت غيرتصادفي و هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماري در بخش كمي، شامل مديران و كارشناسان سازمان مديريت بحران و ادارات كل بحران استان‌ها (297 نفر) و مديران و كارشناسان ملي و استاني سازمان‌ها و نهادهاي همكار و عضو شوراي عالي مديريت بحران (361 نفر) و در مجموع، برابر با 658 نفر بودند كه براساس جدول كرجسي و مورگان و با استفاده از فرمول كوكران و نمونه‌گيري تصادفي ساده، تعداد 248 نفر به عنوان نمونه انتخاب گرديدند. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته 39 سئوالي شامل شاخص‌هاي مسئوليت‌پذيري اجتماعي در مديريت كاهش مخاطرات طبيعي و فرم خودتعاملي ساختاري بود. روايي محتوايي پرسشنامه توسط 10 نفر از اساتيد مديريت دانشگاه و پايايي آن با آزمون آلفاي كرونباخ تاييد شد (0/83=α). براي سطح‌بندي عوامل از تكنيك مدلسازي ساختاري تفسيري استفاده گرديد. يافته ها: يافته‌ها نشان داد كه 39 شاخص در قالب 17 مؤلفه در مسئوليت‌پذيري اجتماعي در مديريت كاهش مخاطرات طبيعي وجود دارد و مؤلفه‌ها در هفت سطح قرار گرفتند. فرهنگ سازماني، ادراك محيطي و ساختار سازماني در سطح اول و حمايت مديران ارشد و باور اخلاقي در پايين‌ترين سطح قرار گرفته است. نتيجه گيري: نتايج به دست آمده مؤيد اين است كه حمايت‌هاي سازماني و اقتصادي و نيز ارتقاء باور اخلاقي موجب هموار شدن دستيابي به ديگر مؤلفه‌ها و توسعه مسئوليت‌پذيري اجتماعي در مديريت كاهش مخاطرات طبيعي خواهد شد.