تحليل آسيب پذيري مكاني مراكز ثقل تهديد پذير شهري از منظر پدافند غير عامل(مطالعه موردي: شهر بجنورد)

زمينه و هدف: ايمني و امنيت در برابر تهديدات از ابتدايي ترين اصول جهت دستيابي به استانداردهاي مطلوب آسايش شهري است و اصولاً توجه به دفاع غيرعامل شهرها در مقابل تهديدات خارجي موضوعي است كه از آغاز شكل گيري شهرها همواره مورد توجه بوده است. لذا هدف از تحقيق حاضر، ارائه راهبردهاي مديريتي جهت كاهش آسيب پذيري موجود و مديريت شهر در زمان بحران با رويكرد پدافند غير عامل مي‌باشد. روش: روش مورد استفاده در اين تحقيق بر اساس هدف، كاربردي و بر حسب روش و ماهيت، كمّي است. در اين پژوهش ابتدا آسيب پذيري هر دارايي در برابر تهديدات كالبدي و غير كالبدي مشخص مي شود و با استفاده از نتايج به دست آمده، شاخص كل آسيب پذيري نيز تعيين مي شود و پراكنش فضايي آن در هر سه دسته مورد تحليل قرار مي گيرد. در مرحله بعد با استفاده از ماتريس عوامل داخلي و خارجي راهبردهاي مديريتي تعيين و اولويت‌بندي شدند. يافته ها: نتايج نشان داد راهبردهاي تدافعي بهترين راهبردهاي ممكن براي شهر بجنورد به حساب مي آيند. بر مبناي نتايج، شش راهبرد به عنوان راهبردهاي اصلي كاهش آسيب پذيري شهر بجنورد تعيين شدند كه به ترتيب اولويت، راهبرد اول و هفتم عبارتند از: تقويت زيرساخت هاي حمل ونقل زميني در جهت تقويت گردشگري؛ و متنوع تر كردن منابع تامين آب شهر يا تقويت ايمني سلامت آب سد شيرين دره. نتيجه گيري: بر مبناي نتايج اين پژوهش مي توان گفت بسياري از دارايي هاي شهر بجنورد، به‌ويژه دارايي هايي كه بخش عمده اي از جمعيت به خدمات آن ها وابسته هستند، در معرض تهديد مي باشند. همچنين از لحاظ فضايي نيز محدوده شمالي شهر داراي بيشترين ميزان آسيب پذيري بودند كه بيشترين تراكم دارايي هاي شهر بحنورد نيز در اين محدوده قرار دارند و اين تطابق جغرافيايي، وضعيت آسيب پذيري شهر را تشديد كرده است.