نقش چاي‌كمپوست در بهبود اثرات منفي تنش خشكي ناشي از پلي‌اتيلن‌گلايكول در بذر نخود (رقم عادل) با تأكيد بر شاخص‌هاي جوانه‌زني

تنش خشكي در مناطق ديم كشور از مهم‌ترين عوامل كاهش رشد، عملكرد و جوانه زني بذر نخود است. استفاده از تيمارهايي كه بتواند در شرايط تنش خشكي نقش مؤثري در بهبود جوانه ‌زني ايفا كنند، گامي مفيد و كاربردي در جهت افزايش عملكرد و محصول نهايي در گياهان زراعي است. در اين راستا جهت بررسي تيمار چاي كمپوست در بهبود شاخص هاي جوانه ‌زني و رشدي بذر نخود (رقم عادل) در شرايط تنش خشكي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در دانشگاه صنعتي خاتم‌الانبياء بهبهان به اجرا درآمد. تيمارهاي مطالعه عبارت بودند از: چاي‌كمپوست با سطوح صفر، 5، 15 و 25 درصد حجمي و تنش خشكي با تيمارهاي صفر، 0.3-، 0.6- و 0.9- مگاپاسكال. نتايج نشان داد كه با افزايش شدت تنش خشكي از صفر تا 0.9- مگاپاسكال كليه شاخص هاي مورد بررسي كاهش معني‌داري داشتند. نتايج مرتبط با اثرات ساده كاربرد چاي كمپوست نشان داد كه استفاده از سطوح 5، 15 و 25 درصد حجمي چاي كمپوست به صورت معني داري وزن خشك ريشه چه، وزن خشك ساقه چه و آندوسپرم مصرفي را افزايش داد. در بررسي اثرات متقابل مشاهده شد كه در شرايط 0.3-، 0.6- و 0.9- مگاپاسكال، سطوح 15 و 25 درصد حجمي به صورت معني داري موجب بهبود درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني، قدرت جوانه زني، طول ساقه چه و طول گياهچه شد. در شرايط تنش 0.3- و 0.6- مگاپاسكال، كاربرد چاي كمپوست در سطوح 15 و 25 درصد حجمي موجب افزايش معني دار شاخص بنيه بذر در مقايسه با شاهد شد. در شرايط تنش 0.6- و 0.9- مگاپاسكال، كاربرد سطح 25 درصد حجمي چاي‌كمپوست موجب افزايش معني دار طول ريشه چه نسبت به سطوح شاهد شد. با توجه به نتايج اين پژوهش، كاربرد چاي‌كمپوست (عصاره ورمي كمپوست) در سطوح 15 و 25 درصد حجمي در شرايطي كه بذر نخود با تنش خشكي مواجه است، توصيه مي گردد.