واكاوي فراواني روزهاي باران‌فرين مخاطره‌آميز در ايران

امروزه مخاطرات بارشي، بحران هاي گسترده اي را به لحاظ نظامي، امنيتي و اجتماعي ايجاد مي كنند؛ چراكه اين تنش ها، در قالب فروسايي و تخريب محيط طبيعي گاه به تعارضات خشونت بار اجتماعي نيز مي انجامد. در اين راستا، براي واكاوي روزهاي باران فرين در ايران از داده هاي روزانه باران در 235 ايستگاه همديد در بازۀ زماني 1340/01/01 تا 1398/12/29 خورشيدي (21549 روز) استفاده شده است. بنابراين پايگاه داده اي با آرايه اي به ابعاد 235×21549 ايجاد شد كه سطرها نمايندۀ زمان و ستون ها نماينده ايستگاه ها هستند. با استفاده از فاصله اقليدسي و پيوند وارد، روزهاي باران فرين ايران در چهارخوشه بارش منظم قرار گرفت. نتايج نشان داد خوشه اول (روزهاي همراه با باران نسبتاً سنگين) با فراواني 87 درصد ايستگاه ها، پراكنش سراسري در كشور دارد. خوشه دوم (باران هاي نيمه سنگين) با 9 درصد، محدود به چند ايستگاه در كرانه هاي شرقي درياي خزر و نيمه غربي ارتفاعات زاگرس است. خوشه سوم (باران هاي سنگين) با 3 درصد ايستگاه ها در كرانه هاي جنوبي درياي خزر و غرب ارتفاعات زاگرس در ايستگاه هاي آستارا، بابلسر، نوشهر، رامسر، رشت، كوهرنگ و ياسوج واقع شده است و درنهايت، خوشه چهارم (باران هاي ابرسنگين) با 1 درصد، فقط در ايستگاه بندرانزلي رخ مي دهند. به نظر مي رسد فراواني روزهاي باران فرين در ايران، ميل به خوشه اي شدن و لانه گزيني دارد و در تبعيت با توپوگرافي و دوري يا نزديكي به دريا است.