ارزيابي روند توسعه فيزيكي شهر پلدختر به سمت مناطق سيل‌خيز

يكي از مهم ترين مخاطرات پيش روي نواحي سكونتگاهي، سيلاب است. اين مخاطره در طي سال هاي اخير سبب وارد آوردن خسارات جاني و مالي زيادي به نواحي مختلف كشور ازجمله شهر پلدختر شده است. با توجه به اهميت موضوع، در اين پژوهش به ارزيابي مخاطره سيلاب و روند توسعه فيزيكي نواحي سكونتگاهي به سمت مناطق سيل خيز شهر پلدختر پرداخته شده است. ازاين رو از نقشه زمين شناسي 1:100000 منطقه، مدل رقومي ارتفاعي 12/5 متر و تصاوير ماهواره اي لندست از سال 1990 تا 2020 هر 10 سال يك تصوير به‌عنوان داده­هاي تحقيق استفاده شده است. ابزارهاي تحقيق شامل ArcGIS، ENVI و IDRISI و مدل هاي مورد استفاده نيز شامل مدل تلفيقي منطق فازي AHP و همچنين مدل LCM بوده و در دو مرحله كلي انجام شده است. در مرحله اول، مناطق مستعد وقوع سيلاب با استفاده از مدل منطق فازي مشخص شده و در مرحله دوم نيز روند توسعه نواحي سكونتگاهي به سمت مناطق سيل خيز ارزيابي شده است. بر اساس نتايج به دست آمده، بخش زيادي از محدوده شهري و حاشيه شهري پلدختر ازجمله مناطق غربي آن به دليل نزديكي به رودخانه، ارتفاع و شيب كم، داراي پتانسيل سيل خيزي بالايي است. همچنين نتايج حاصل از ارزيابي روند توسعه نواحي سكونتگاهي به سمت مناطق سيل خيز بيانگر اين است كه در سال 1990، 1/3 كيلومترمربع از نواحي سكونتگاهي شهر پلدختر (معادل 86/7 درصد) در منطقه با پتانسيل سيل خيزي زياد و خيلي زياد قرار داشته است كه اين ميزان در طي سال هاي 2000، 2010 و 2020 به ترتيب به 2/2، 2/9 و 4/1 كيلومترمربع (به ترتيب 84/6، 78/4 و 75/9 درصد) افزايش يافته است. همچنين توسعه نواحي سكونتگاهي به سمت مناطق سيل خيز داراي روند افزايشي بوده است كه اين مسئله بيانگر عدم توجه به پتانسيل سيل خيزي منطقه در برنامه ريزي هاي مربوط به توسعه فيزيكي مناطق شهري است.