تحليل و سطح‌بندي پيشران‌هاي كليدي مؤثر بر افزايش تاب‌آوري كالبدي شهر تهران در برابر زلزله با استفاده از مدل‌سازي ساختاري-تفسيري ISM (مورد پژوهي: منطقه 10)

تاب‌آوري رويكردي نو در راستاي ارتقاي ظرفيت مانايي و تحمل‌پذيري بنيان‌هاي توسعه در شهرهاست. هدف از پژوهش پيش‌رو مدل‌سازي پيشران‌هاي كليدي مؤثر بر افزايش تاب‌آوري كالبدي منطقه 10 تهران در برابر زلزله با رويكرد آينده‌نگاري و طراحي ارتباطات بين اين پيشران‌ها است. پژوهش حاضر با روش توصيفي-تحليلي انجام شده و پيشران‌هاي كليدي موردبحث با روش تحليل محتوا شناسايي شده‌اند. در بخش مدل‌سازي، از آراي خبرگان دانشگاهي در حوزه تاب‌آوري با روش دلفي استفاده شده است. داده‌ها با ابزار مصاحبه و پرسشنامه دو‌به‌دويي جمع‌آوري و با استفاده از ملاك روايي صوري، روايي پرسشنامه سنجيده شده است. روابط بين پيشران‌هاي كليدي مؤثر بر افزايش تاب‌آوري كالبدي نمونه موردمطالعه در برابر زلزله با استفاده از روش مدل‌سازي ساختاري-تفسيري (ISM) تعيين و به‌صورت يكپارچه تحليل شده است. درنهايت با استفاده از تحليل ميك‌مك (Micmac) نوع پيشران‌هاي كليدي با توجه به اثرگذاري و اثرپذيري آن‌ها بر ساير عوامل مشخص و در شش عرصه، سطح‌بندي شده‌اند. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه پيشران‌ كلاس دانه‌بندي با بيشترين قدرت نفوذ، زيربنا و محرك اصلي تاب‌آوري كالبدي شهري بوده و هرگونه اقدام براي افزايش تاب‌آوري كالبدي نمونه موردمطالعه در برابر زلزله، مستلزم اصلاحات در اين پيشران است. پيشران‌هاي توزيع خدمات و استحكام بناهاي با كاربري عمومي نيز به ترتيب با ميزان قدرت نفوذ 1 و 3 كمترين تأثير را در تاب‌آوري كالبدي نمونه موردمطالعه دارند. همچنين نتايج پژوهش حاكي از اين است كه عناصر در سطوح بالاتر، قدرت تحريك‌كنندگي كمتر و ميزان وابستگي بيشتر دارند.