الگوهاي دوستي و دشمني و روابط عربستان سعودي و سوريه در مجموعه امنيتي غرب آسيا

روابط عربستان سعودي و سوريه از زمان ورود دو كشور به عرصه دولت‌هاي ملي فراز و نشيب‌هاي متعددي را تجربه كرده است. حضور رياض و دمشق در اردوگاه‌هاي رقيب در دوران جنگ سرد زمينه‌ساز واگرايي در مناسبات دوجانبه بود. با روي كارآمدن حزب بعث در سوريه، روابط دو طرف متشنج شد. پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و گذار مناسبات تهران و دمشق به مرحله اتحاد راهبردي نيز از سوي رهبران سعودي بر مبناي نشانه‌هاي تهديدآميز ادراك گرديد. از اين‌رو، با آغاز بحران سوريه، رياض به يكي از حاميان اصلي جنگ نيابتي و سياست تغيير رژيم تبديل شد. با اين حال، با تسريع روند حل‌وفصل سياسي بحران و شروع دوره بازسازي اقتصادي، سعودي‌ها نيز به‌مانند ساير كشورهاي حوزه غرب آسيا و شمال آفريقا مسير عادي-سازي روابط با دمشق را در پيش گرفته‌اند. پرسش اصلي مقاله حاضر اين است كه چرا وضعيت واگرايي، سويه غالب در روابط بين عربستان سعودي و سوريه بوده است؟ در اين ارتباط با بهره‌گيري از گزاره‌هاي نظريه مجموعه امنيتي منطقه‌اي اين فرضيه به آزمون گذاشته مي‌شود كه نقش‌هاي متفاوت رياض و دمشق در مجموعه امنيتي غرب آسيا از جمله موضع متمايز آنها در قبال مسئله رژيم صهيونيستي- فلسطين، دگرسازي رياض در برابر محور مقاومت و ژئوپليتيك شيعه و فقدان همسبتگي فرهنگي، مذهبي، نژادي، واگرايي را به سويه غالب در روابط دو طرف تبديل كرده است. مقاله حاضر توصيفي و تحليلي بوده و اطلاعات موردنياز به روش كتابخانه اي و مراجعه به منابع اينترنتي معتبر گردآوري مي شود.