واكاوي ‌تأثير حس تعلق به مكان در مدارس استثنايي

هدف: تعلق مكاني به رابطه شاخص با يك فضاي خاص اطلاق مي‌شود. اين حس يكي از عوامل اصلي تربيتي مؤثر در مدارس استثنايي است كه توجه به چگونگي معماري مدرسه از اهميت به‌سزايي برخوردار است و از اهداف اصلي پژوهش محسوب مي‌شود. روش: پژوهش حاضر، به روش كمي ‌‌و كيفي، از نوع پيمايشي است و روش مدل‌يابي معادله‌هاي ساختاري براي بررسي ‌تأثير ادراك حسي بر حس تعلق به مكان در مدارس استثنايي طراحي‌شده با الگوي ناتواني در شهر زنجان استفاده شده است. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نتايج پرسشنامه به روش ليكرت نشان داد كه حس بينايي و لامسه بيش‌ترين بار عاملي و اهميت را نسبت به ساير حواس پنجگانه دارند. در بين عوامل حس تعلق به مكان نيز تعاملات اجتماعي از اهميت بالاتري براي دانش‌آموزان، والدين و مربيان برخوردار است. نتايج نشان داد، دانش‌آموزان نياز بيش‌تري به ارتباط‌گيري با جامعه و محيط اطراف مدرسه دارند تا با آرامش بيش‌تري محيط مدرسه را تحمل كنند، به‌صورتي‌كه وجود پنجره‌ها در ابعاد مناسب و قابليت رؤيت اطراف از اهميت بالايي برخوردار است. همچنين تنوع در جنس، بافت، مصالح و كف‌سازي، ايجاد برجستگي و تو‌رفتگي در بدنه‌هاي مدرسه و تماس دست و بدن ‌تأثير به‌سزايي در افزايش حس ادراكي دانش‌آموزان دارد. نتيجه‌گيري: يكي از عوامل اصلي تربيتي مؤثر در اين مدارس توجه به شاخص‌هاي ادراك حسي و حس تعلق به مكان در طراحي آنها است كه اين امر باعث افزايش ايجاد انگيزه، شوق بازگشت به مدرسه و ماندن در آن براي دانش‌آموزان مي‌شود.