شناسايي خصوصيات اجتماعي عالمان در دوره صفويه (907 ق-1135 ق)

عالمان در ساختار آموزشي، اجتماعي و حكومتي ايران عصر صفوي نقش و تأثير گسترده‌اي داشتند. به همين جهت، براي شناخت مناسب وضعيت اجتماعي عالمان لازم است روندهاي كلي آموزشي و پيوندهاي متنوع اجتماعي آنان بررسي و مشخص شوند. ازاين‌رو، در پژوهش حاضر با توجه به جهت‌گيري منابع تاريخي، به اين سؤال پاسخ داده‌ شده است كه چه روندهاي آموزشي، شخصيتي و شغلي در ايران عصر صفويه، خصوصيات اجتماعي عالمان را مشخص مي‌كرد؟ به‌منظور پاسخ‌گويي بدين سؤال، با استفاده از روش تحقيق تاريخي و طبقه‌بندي روندهاي مؤثر اجتماعي در دوره صفويه به تحليل و تفسير اين ويژگي‌ها و تأثيرات آن بر وضعيت عالمان پرداخته شده است. با توجه به فقدان پژوهش منسجمي پيرامون خصوصيات اجتماعي عالمان در دوره صفويه، يافته‌هاي پژوهش نشان‌مي‌دهد كه عنايت طبقات مختلف جامعه و حكومت صفويه به امور آموزشي- فرهنگي، رونق سوادآموزي طالبان علم را به‌دنبال داشت كه به‌تبع، موجبات جايگاه برجسته و نقش‌آفريني مؤثر عالمان مختلف در حوزه‌هاي مختلف حيات اجتماعي عصر صفويه بود. افزون بر آن، اقبال جامعه به ملاحظات شخصيتي و رفتاري هم‌چون حسن شهرت علمي و اخلاقي عالمان نيز وابستگي داشت و درنهايت، تمامي اين عوامل موجبات ارتقاي مشروعيت حكومت صفويه شد.